حسین سمیعی اصفهانی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد
آرش قربانی سپهر - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی فضای شهری،دانشگاه فردوسی مشهد

ایران یکی از5همسایه دریای خزر می باشد و820کیلومتر از نوار ساحلی دریای خزر سهم ایران است و به دلیل داشتن جامعیت در معیارهای منابع زیستی، ژیومورفولوژیکی و موقعیت جغرافیایی منحصربه فرد، مزیت های ژیوپلیتیکی، ژیواکونومیکی، امنیتی، نظامی، دسترسی و ارتباطات منطقه ای ، دارای وزن ژیوپلیتیکی بالا می باشد. البته عواملی چون افزایش جمعیت و به همراه آن افزایش بهره برداری ها که خود ناشی از سوء مدیریت است، سبب بروز پیامدهای زیست محیطی ازجمله، انواع آلودگی، کاهش تنوع زیستی، کاهش منابع زنده، تخریب زمین های ساحلی و ... شده است، که در کوتاه و بلندمدت شرایط زیست ساکنان بومی و محلی را با خطر جدی مواجه می کند و خود می تواند زمینه ساز بروز تنش و به خطر انداختن امنیت ملی کشور شود. مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی (ICZM)، فرآیندی است که می تواند در صورت اجراشدن کلیه اهداف آن، ضمن حفظ ویژگی های اکولوژیک مناطق ساحلی، وزن ژیوپلیتیکی ایران را در سواحل خزر افزایش دهد. این مقاله با روش تحلیلی-توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای در پی تبیین و ارایه مدلی برای مدیریت فضایی مناطق سواحل خزر است. مدل ارایه شده، نوعی سامانه پشتیبانی تصمیم گیری است، که از سه مرحله پایگاه داده ای، تصمیم گیری و منفعت تشکیل شده است. در مرحله پایگاه داده ای، داده های کلیه متغیر های اجتماعی، اقتصادی، محیطی، سیاسی، امنیتی، ژیوپلیتیکی و ژیواستراتژیکی و بر همکنش آنها را دریافت می کند، تا در مرحله تصمیم گیری در مورد موضوع مشخص و چالش مربوطه در جهت رفع آن راه حل مناسب ارایه شود، و در نهایت در مرحله منفعت، در صورت تایید راه حل، کلیه ذی ربطان و ذی نفعان، منفعت خود را کسب کنند.

سواحل خزر، مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی (ICZM)، توسعه پایدار، وزن ژیوپلیتیکی، ژیواکونومی، ژیواستراتژیک