علی سعادت قلی پورآذر - دانشکده حقوق و علوم سیاسی – دانشگاه تهران
سیدعلی میرزایی - کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی – دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
سعید فیروزی - کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی – دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

علاوه بر دو کشور ایران و روسیه که به عنوان تولید کنندگان عمده و سنتی نفت مطرح بوده اند، سه کشور دیگر ساحلی خزریعنی قزاقستان، آذربایجان و ترکمنستان نیز در سالهای اخیر به عنوان تولیدکننده و صادرکننده بالقوه نفت و گاز بوده و دارای نقشتعیین کننده در این منطقه می باشند اگرچه میزان تولید و صادرات نفت دریای خزر قابل مقایسه با دیگر مناطق نفت خیز جهان از جمله خلیج فارس نیست ولی به دلایل متعددی همچون سیاست کشورهای غربی برای متنوع کردن منابع تامین انرژی و کاستنمیزان وابستگی به منابع سنتی تامین انرژی خود از یکسو و جایگاه و نقش درآمدهای نفتی در حیات سیاسی و اقتصادی کشورهایحوزه خزر از سوی دیگر، تامین امنیت تولید و انتقال نفت وگاز منطقه به بازارهای جهانی برای کشورهای ساحلی دریای خزر و همچنین برای کشورهای وارد کننده، حایز اهمیت است. وضعیت جغرافیایی منطقه، شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشورهایحوزه دریای خزر، وجود کانونهای بحران بالقوه و برخی مناقشات در منطقه و همچنین روند تحولات امنیتی و سیاسی جهان از جملهعوامل موثر بر تولید و عرضه نفت وگاز منطقه به بازارهای مصرف تلقی می شوند که در سه سطح ملی، منطقه ای و بین المللی قابل بررسی است.نظر به اهمیت ویژه ای که دریای خزر در ارتباط با برنامه ریزی توسعه کشور دارد، انجام کار تحقیقی در این منطقه و مناطق مشابهآن در پیرامون کشور ایران از ضرورت و اولویت خاصی برخوردار است تا بتوان بر اساس آن نگاهی پژوهش محور به دست آورد. این در پایان چکیده باشد بهتر است.

انرژی، امنیت، توسعه، دریای خزر