نرگس اکسا - کارشناس ارشد روابط بین الملل، دانشگاه خوارزمی

بحران های قومی و نژادی از جمله مباحث جدیدی است که در دهه 90 پس از فروپاشی شوروی و تجزیه یوگسلاوی در عرصه روابط بین الملل مورد توجه قرار گرفته است. این مبحث به ویژه در کشورهایی که دارای ویژگی چند قومی مذهبی هستند و هنوز روند دولت ملت سازی را طی نکرده اند دارای اهمیت و تاثیر ویژه ای است. زیرا بحران های قومی مذهبی در این کشورها منجر به جنگ داخلی، نا امنی و بی ثباتی سیاسی ( که از نشانه های آن دولت های ناپایدار و در مواردی فقدان دولت ملی می باشد) شده است. در بررسی تنوعات قومی مذهبی، افغانستان می تواند نمونه مناسبی برای مطالعه باشد. افغانستان کشوری است با تنوعات قومی و مذهبی، که این امر باعث گسترش اختلاف و تبعیض قومی و مذهبی در این کشور و نهایتا جنگ داخلی شده است. در واقع تنوعات قومی و مذهبی در افغانستان، یکی از مهمترین عوامل آشوب و بی ثباتی در این کشور است. در این مقاله سعی شده است تا ضمن بررسی قومیت های مختله در افغانستان و تاثیر هر یک از آنها در سیاست و حکومت این کشور، نشان داده شود که تنوعات قومی مذهبی از مولفه های اصلی بی ثباتی و هرج و مرج سیاسی در این کشور است بنابراین ایجاد دولت ملی با نادیده گرفتن یا سرکوب قوم یا قومیت های مختل در افغانستان نه تنها به حل بحران منجر نمی شود بلکه بر کشمکش و درگیری در افغانستان می افزاید. از این رو لازمه ایجاد یک دولت با ثبات در افغانستان پذیرفتن تنوعات قومی مذهبی، و ایجاد فضای سیاسی مناسب برای فعالیت گروه های مختل قومی و مذهبی است. از این رو، به نظر رسد ایجاد سیستم فدرال که قدرت را در میان همه اقوام تقسیم نماید می تواند گزینه مناسبی برای این کشور باشد.

افغانستان، قومیت گرایی، تبعیض، جنگ داخلی، سیستم فدرال