امیر جعفرپور - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندس معدن، دانشگاه صنعتی ارومیه
جعفر عبدالهی شریف - دانشیار گروه مهندسی معدن، دانشکده ی فنی و مهندسی دانشگاه ارومیه
علیرضا عیوضی - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی

امروزه توجه به مسایل زیست محیطی به موازات فعالیتهای معدنی در راستای نیل به اهداف توسط پایدار جایگاه ویژه ای یافته است افزایش روزافزون نیازهای جوامع بشری به آب شرب و صنعتی و نیز گسترش و تنوع آلاینده های مخرب طبیعت واقعیتی انکارناپذیر است. تلاش نسل بشر برای دسترسی به مواد معدنی و نیز فرآوری تغلیظ و ذوب آنها همواره از عواملی بوده که محیط زیست را متاثر نموده است. در این میان، زهاب های ناشی از فعالیتهای معدنی و نیز پساب کارخانه ها، به موازات تخریب و کاهش منابع طبیعی خدادای، فشار مضاعفی را بر زیست بوم کره زمین تحمیل می کند. آلودگی ناشی از سد باطله معادن، زهاب اسیدی کارخانه های فرآوری و پساب ناشی از دمپ های باطله، از جمله منابع آلوده کننده مرتبط با عملیات معدنکاری محسوب می شوند که نه تنها آبهای زیرزمینی را آلوده می کنند، بلکه منجر به اثرات فاجعه باری در طبیعت پیرامون معادن می شوند. در این پژوهش رهیافت نوینی جهت پالایش و کاهش عوارض مخرب و مشکلات زیست محیطی پساب معدن مس سونگون ارایه شده است. که به کارگیری فناوری گیاه پالایی در جذب فلزات و تصفیه پسابهای معدنی می باشد. بررسی میدانی و آزمایشگاهی برای تعیین توان گیاه پالایی ارقام مختلف گیاهان زراعی، نشانگر توان و مقاومت بالای گیاه گندم در جذب و انباشت فلزات سنگین و حذف اثرات مخرب زیست محیطی پساب تولیدی کارخانه تغلیظ مس سرنگون است. با به کارگیری سامانه های گیاه پالایی در پیرامون سایت معدن مس سونگون، نه تنها میزان مصرف آب تازه مورد نیاز فرآیند تغلیظ بهینه خواهد شد. بلکه علاوه بر جنبه های اقتصادی این فناوری، مسایل زیست محیطی مرتبط با فعالیتهای این معدن نیز به صورت چشمگیری حل خواهد شد.

گیاه پالایی، گندم، پساب کارخانه، تغلیظ، معدن مس سونگون