تحلیلی بر شعر مخمس وصف الحال لوطیانه از علامه دهخدا

علامه دهخدا، ادیب مرد سیاست، یکی از چهره های ماندگار ادبیات معاصر و از روشنفکران نهضت مشروطه است. آثار دهخدا در دو دسته ادبی و تحقیقی در زمینه مقاله، شعر، لغت نامه و تصحیح به یادگار مانده است. اما مجموعه مقالات دهخدا تحت عنوان چرند و پرند و همین طور دیوان اشعارش ، نه تنها در بین مردم محبوبیت خاصی دارد، بلکه از دیدگاه ادبی نیز دارای ارزش و اهمیتوالایی است. اشعار و مقاله های طنزآمیز دهخدا بی تردید در زمره ی شاهکارهای ادب فارسی به شمارمی آید. در این مقاله نخست به ویژگی نظم در دوره مشروطه و سپس به تحلیل یکی از اشعار انتقادیدهخدا )وصف الحال لوطیانه( پرداخته شده است. در این شعر به عدم رونق اقتصادی و نبود کسب و کار برای مردم عامه، اوضاع نابسامان اقتصادی، وکلای خود فروخته و همکاری شان با حکومت ودولت مردان غاصب، رنج ها و سختی های بدون نتیجه روشنفکران و جوانان آگاه برای به ثمر رساندن نهضت مشروطه، نابودی ایران به دست شاهان بی کفایت و سودجو، اشاره شده است. و در نهایت،اشاره همیشگی دهخدا به بی خبری مردم و عدم آگاهی آنان از اوضاع اجتماع است. همچنین به اصلاح طلبان خود باخته، خاطر نشان می کند که ایران با اصلاحات شما اصلاح نخواهد شد، زیرا درد ایران از درون است و شاهان و حاکمان، اولین مهره های فساد و عقب ماندگی اجتماعی هستند.

کلیدواژه ها:

علامه دهخدا ، شعر مشروطه ، شعر انتقادی ، دیوان دهخدا