جستاری از مفهوم مراقبه در ادبیات عرفانی و آموزه های دینی
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: کنگره بین المللی زبان و ادبیات
- کد COI اختصاصی: LPMCONF01_0441
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 752
نویسندگان
استادیار، گروه علوم انسانی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
چکیده
یکی از اصلی ترین بخش عرفان عملی، مراقبه است که مفهوم و واژه ی آن در ادبیات نظم و نثر فارسی به کار رفته که به معنای ملاحظه و در نظر داشتن و حالتی است که طی آن آدمی، به منظور نزدیک شدن به خداوند، به محافظت جوارح وجوانح از هرگونه عمل و خاطر مخالف حق، میپردازد. هدف نگارنده در این پژوهش این است که با روش توصیفی – استنباطی، این مفهوم را در ادبیات عرفانی و آموزه های دینی برجسته نماید.این پژوهش حاکی از آن است که مراقبه درآثار نظم و نثر فارسی همچون غزلیات شمس و حافظ، رساله قشیریه، چهل مجلس سمنانی، شرح خوارزمی بر مثنوی، اللمع سراج طوسی و آثار نجم الدین کبری آمده است؛ اما بیشترین کاربرد مفهومی را در آثار مولوی بویژه مثنوی دارد. بی تردید این نگاه در آثار ادب فارسی برخاسته از مفهوم و کاربرد این واژه در آموزه های دینی است که تعبیر به تقوا شدهاست و برای آن نیز درجاتی ذکر کرده اند. حاصل این تحقیق در برداشت از آموزه های دینی و آثار نامبرده این است که مراقبه راه نفس و باطن است؛ که مولانا با اصطلاح رو بر در دل بنشین یعنی حاضر دیدن در محضر محبوب و مراقب دل بودن جهت معیت حق بیان کرده است؛ بنابراین مفهوم مراقبه ای که در ادبیات عرفانی به آن اشاره شده است به معنای مراقب دل بودن است که آدمی بداند حق در همه حال حاضر و ناظر بر اعمال اوستکلیدواژه ها
مراقبه، ادبیات عرفانی، آموزه های دینیمقالات مرتبط جدید
- بررسی گذرا بودن عالم محسوسات در رباعیات بیدل دهلوی
- نقش بحران های هویتی در شعر شاعران معاصر ایران: مطالعه ای تطبیقی بر بحران های فرهنگی، جنسی، اجتماعی و زبانی
- بررسی مولفه های نقد اجتماعی مربوط به کودتای ۲۸ مرداد در اشعار نیما و سایه
- هوش مصنوعی و تحول در آموزش ادبیات فارسی: چالش ها و فرصت ها
- علوم و فنون ادبی در عصر هوش مصنوعی: بازتعریف روش های تدریس و پژوهش
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.