بررسی گونههای ادبیات تعلیمی در اشعار فارسی خاقانی شروانی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: کنگره بین المللی زبان و ادبیات
  • کد COI اختصاصی: LPMCONF01_0422
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1480
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شیرزاد طایفی

دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی

وحید رضایی حمزه کندی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه حکیم سبزواری.

چکیده

ادبیات تعلیمی، شامل نوشتهها و آثاری میشود، که برای خواننده و دریافتکننده پیام در بردارنده دانش و معارفی باشد، یا تعلیماتی از قبیل علوم فلسفی، مذهبی و علومی از این دست باز نماید. در طول سالیان گذشته و قرنهایی که بر ادبیاتفارسی گذشته، آثار بسیاری در گستره ادب تعلیمی، اعم از شعر و نثر، پدید آمده، که هر کدام بازتابنده دنیایی از معارف و اندیشههای فردی و مشترک بشری است. ادبیات تعلیمی، یعنی ادبیات اخلاقگرا نوع غالب در ادبیات فارسی است وهمواره سخنوران ادب فارسی، حتی در آفرینش مضامین حماسی و غنایی هم در نهایت به اخلاق و آموزههای آن توجه داشتهاند. توجه به ادبیات تعلیمی، یکی از مسایل مهم در عرصه ادبیات به شمار میرود، و ادبیات تعلیمی ایران همواره پیشروتر از هر نوع ادبی در دوران مختلف تاریخی درخشیده است. از نمونههای بارز ادبیات تعلیمی در زبان فارسی، میتوان به شاهنامه فردوسی، بوستان و گلستان و سایر مثنویهای سعدی، مخزنالاسرار حکیم نظامی، مرزبان نامه، قابوسنامه و امثال آن اشاره کرد. خاقانی شروانی به عنوان یکی از بزرگترین شاعران قصیدهسرای قرن ششم، اشعاری دارد که دربردارنده اشارات پند و اندرزگونهای است، که میتوان آنها را میراث مکتوب دستنخورده و برجستهای قلمداد کرد، کهچندان مورد توجه پژوهشگران و دانشپژوهان قرار نگرفته و در صدد شناساندن جنبههای تعلیمی اشعار این شاعر شهیر بر نیامدهاند؛ بنابراین او در گستره ادبیات تعلیمی مهجور مانده است. نویسندگان در مقاله حاضر کوشیدهاند با تکیه بر مطالعات کتابخانهای و بهرهگیری از روش استقرایی، وجهههای مختلف ادبیات تعلیمی در اشعار فارسی خاقانی شروانی را بررسی کرده، ضرورت توجه او را به بازتاب جلوههای پند و اندرز در اشعارش تبیین نمایند.

کلیدواژه ها

خاقانی شروانی، ادبیات تعلیمی، شعر فارسی، پند و اندرز، قرن ششم

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.