علی شاد - دانشجوی کارشناسی ارشد رشتهی فلسفهی دانشگاه زنجان

یکی از مباحث مهم و چالشی در حوزهی فلسفه، بحث حرکت میباشد. برخی از فیلسوفان پیش از سقراط مانندهراکلیتوس، وجود اضداد بین پدیدهها و کشف رابطهی تضادی را کشف حرکت میدانست، اما پس از وی پارمنیدس باطرح استدلال عقلانی، به شناخت عقلانی در برابر شناخت حسی همت گماشت و روش استدلالی عقلانی را در برابر شناخت حسی پایهگذاری نمود. پس از سقراط، شاگرد وی افلاطون علم را فقط به امور ساکن و پایا محدود مینمود. پساز افلاطون و با پیدایش اندیشههای ارسطو، وی با ابداع مفاهیم ممکن، قوه و جوهر به تبیین حرکت میپردازد. اندیشههای فلسفی ارسطو توسط شاگردان وی بسط و گسترش یافت. تا جایی که حتی در برخی حوزهها گوشههایی بر اندیشههایوی افزودند. یکی از افرادی که در باب حرکت دیدگاههای نوآورانهای داشته است، ملاصدرا میباشد. وی حرکت را بهجوهر تعمیم داده و حرکت جوهری را به عنوان یک موضوع نوین مطرح نموده است. در این پژوهش اندک تلاش شده است تا با روش کتابخانهای )توصیفی تحلیلی( مسیلهی صیرورت و حرکت جوهری با تکیه بر رویکرد تاریخی تبیینشود.

قوه، فعل، صیرورت )حرکت(، حرکت جوهری