شهدخت رحیم پور - کارشناس ارشد فرش، مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی بازرگانی شیراز

در تحلیل و طبقه بندی ساختاری نقوش و شام و درون مایه شیر گاو شکن تضاد یا جدال نیک و بد است. فراوانی اسطوره های جدال دو نیروی خیر و شر و اشاراتی که در ادبیات دوختن به این مقوله شده است، گفتن الگوی فراگیری از آن ساخت که آگاهانه یا ناآگاهانه چون مایه های ساخت و روایی این نقش مایه را با اسطوره مرتبط می کند. از این رو جدال خیر و شر در این بخش ما که می تواند به عنوان اساس و الگوی تصویری در ناخودآگاه جمعی ذهن هنرمند کهن الگو به شمار آید. ضرورت دقت این موضوع به دلیل کاربرد فراوان نقش مایه شیرگاوکن وقتش است که هر چند جزء نقوش گرفت وگیر محسوب می شود اما بن مایه اسطوره ای در میان فراتر از الگو گرفت وگیر است. هدف از این پژوهش پی بردن به ماهیت کهن الگوی نقش مایه شیرگاو شکن با توجه به رمزگان بارت است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی - تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات اسنادی است و با استفاده از منابع مکتوب به تبیین و توصیف بن مایه اسطوره ای شیر گاورشکن بر فرش پرداخت شود. نتیجه حاصل شده اینست که با توجه به ناکامی و ارجاع به اساطیر و متون کهن، ساختار رمزی غنی و تکرار این نقش مایه در فرش از اهمیت باور اسطوره ای و نگرش کهن الگوی آنست که در دوره های متعدد مورد توجه بوده است.

نقش مایه شیرگاوشکن، فرش، رمزگان بارت، کهن الگو