ساناز میرزایی - دکترای جامعه شناسی سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

نحوه و چگونگی و میزان مشارکت سیاسی شهروندان یک جامعه نقش تاثیرگذاری در عرصه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه ایفا مینماید. این مشارکت میتواند از منابع متفاوتی سرچشمه بگیرد. سوال اصلی این است که چه شرایط و بستر اجتماعی برای شکلگیری و تحقق رفتارهای دموکراتیک وجود دارد و به عبارت دیگر کدام عوامل و انگیزههای جامعهشناختی در سوق دادن کنشگران اجتماعی به سمت و سوی رفتار دموکراتیک موثر واقع شده است لذا در این نوشتار به کمک مفهوم مشارکت سیاسی و نظریههایی که این مفهوم را تبیین میکنند به تحلیل رفتار دموکراتیک و عوامل موثر بر آن میپردازیم. با مطالعه نظریات صاحبنظران علوم سیاسی و جامعهشناسی سیاسی نظیر رابرت دال، میل برات و گویل،هانتینگتون و.. عوامل موثر بر رفتار دموکراتیک احصاء شدند. نتایج و شواهد بدستآمده نشان داد که پنج عامل احساس کارایی سیاسی، اهمیت مشارکت، دستیابی به نتیجه، الزام و تعهد شهروندی و دانش سیاسی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر رفتار دموکراتیک هستند.

رفتار دموکراتیک، مشارکت سیاسی، احساس کارایی سیاسی، اهمیت مشارکت، دستیابی به نتیجه، الزام و تعهد شهروندی، دانش سیاسی