محمد جواد طهماسبی - گروه فیزیک پزشکی دانشکده پزشکی،دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
علی محمد شیخی - دانشجوی کار شناسی ارشد رشته فیزیک پزشکی دانشکده پزشکی،دانشگاه علوم پز
محمد علی بهروز - گروه فیزیک پزشکی دانشکده پزشکی،دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

یکی از کمیتهای مهم تاثیر گذار در محاسبه زمان درمان در رادیولوژی فاکتور خروجی Output Factors) O.F) می باشد. محاسبه O.F به کمک یک فرمول چند جمله ای، از اوایل سالهای 1985 مورد توجه محققان قرار گرفته است. اما هیچ کدام از تحقیق های انجام گرفته، پایه و اساس منطق فیزیکی نداشته و فرمولها، تجربی یا نیمه تجربی می باشند. در این تحقیق به این خلا توجه شده، و یک فرمول بر پایه منطق و اصول فیزیکی بنا شده است. (O.F(x,y)= f(x,y تابعی بر حسب x و y (ابعاد فیلد) می باشد. O.F تمامی میدانهای مورد نظر را برای دستگاه واریان 2100C/D پیشگویی می کند. با یک تغییر متغیر مناسب تابع فوق ، به تابع (g(u, v تبدیل می شود. این تابع را حول نقطع (10 و 10) بسط تیلور داده و از جملات با توان دوم به بعد ، بعلت اثرات ناچیز آنها صرفنظر می کنیم . با توجه به این بسط و تقارن X و Y تابع فوق نسبت به ابعاد فیلد ، یعنی مشتقات مرتبه اول و دوم در نقطه (10،10) یک مقدار ثابت به حساب می آیند . برای محاسبه این ثابتها، میدانهای مختلفی را دزیمتری کرده و با کمک سه تا از این میدانها، ثابتهای مربوط به فرمول O.F برای پرتوهای فوتونی به دست می آیند. آنگاه با استفاده از فرمول به دست آمده، می توان O.F را برای سایر میدانها پیشگویی کرده و نتایج را با اندازه گیری های مستقیم مقایسه کرد. توضیح اینکه یکی از نتایج این فرمول، به دست آوردن اندازه ضلع مربع معادل میدانهای مستطیلی است. نتایج حاصله از فرمول مربوطه برای میدانهای مربعی (5 5) تا (40 40) سانتیمتر مربع، با نتایج اندازه گیری مستقیم این میدانها ۶ MV و 18MV با خطای کمتر از یک درصد قابل مقایسه می باشند. بحث و نتیجه گیری :در میدانهای کوچک ، به علت بزرگ بودن ابعاد اتاقک یونیزاسیون نسبت به اندازه کلیماتورهای اولیه، خطا بیشتر می باشد. به علاوه میدانهای کوچک، معمولا کاربرد درمانی کمتری دارند و بنابراین نتایج برای مقاصد کاربردی در رادیوتراپی مناسب اند.

شتابدهنده، بسط تیلور، Output Factor) O.F)، فیلد