فخرالدین دانش آشتیانی
فرشید امیری

در سالهای اخیر ، آئین نامه های طراحی سازه های مقاوم در برابر زلزله با توجه بیشتری مورد بررسی کارشناسان امر قرار گرفت . تحقیقات انجام شده نشان می دهد، شیوه طراحی بر اساس معیار نیرو که در آئین نامه ها رایج می باشد ، نمی تواند به عنوان معیار مناسبی جهت پیش بینی رفتار المانهای سازه در نظر گرفته شود . این امر به دلیل رفتار غیر ارتجاعی اجزای سازه می باشد . در ناحیه غیر ارتجاعی با توجه به تغییرات جزئی نیرو ، تغییر شکلها به عنوان معیار حاکم بر رفتار اعضا حائز اهمیت می باشد ، بدین سبب مبحثی نوین با عنوان طراحی بر اساس سطوح عملکرد در دستورالعملهائی مانند ATC40,FEMA 273,356 بوجود آمد . با جایگزینی این روش به جای طراحی بر اساس نیرو ، می توان عملکرد اجزای مختلف سازه را بهتر پیش بینی کرد . در این کار پژوهشی ، رفتار لرزه ای سیستمهای بادبندی همگرا از نوع X شکل ، به دلیل کاربرد وسیع و چشمگیر آن در صنعت ساختمان ، مورد بررسی تحلیلی قرار گرفته است . ساختمانهای مورد بررسی توسط آئین نامه طراحی ساختمانها در برابر زلزله ( استاندارد 2800 ) ویرایش دوم طراحی شده اند و سپس با استفاده از ضوابط دستورالعمل بهسازی ساختمانهای موجود که مطابق FEMA 273,356 می باشد ، ارزیابی می گردند . در این تحقیق ساختمانهای مورد بررسی به ترتیب 16،10،4 طبقه با سیستم مهاربندی هم محور می باشد . آنالیز استاتیکی غیر خطی به عنوان روش تحلیل سازه ها انتخاب شده است و نرم افزار مورد استفاده SAP2000-Ver 7.44 می باشد. آنالیز ساختمانها در دو سطح خطر- 1و 2 طبق تعاریف دستورالعمل بهسازی صورت گرفته است . پارامترهای مدلسازی و معیارهای پذیرش بر اساس فصل 5 دستورالعمل بهسازی برای المانهای مختلف در نظر گرفته شده است . در ساختمان 4 طبقه ضعف در عملکرد مهاربندهای فشاری و در ساختمانهای 10 و 16 طبقه، ضعف در مهاربندهای فشاری طبقات میانی و تحتانی در سطح خطر- 1 و نیز ضعف مهاربندهای کششی در سطح خطر- 2 در طبقات تحتانی مشاهده گردید . رفتار ستونها در ساختمان 4 طبقه مطابق سطح عملکرد موردنظر می باشد و در ساختمانهای 10 و 16 طبقه، ستونها در طبقات میانی و تحتانی رفتار کنترل شونده توسط نیرو داشته اند و از لحاظ عملکرد ضعیف برآورد شده اند

طراحی بر اساس سطوح عملکرد ، سیستم مهاربندی هم محور ، آنالیز استاتیکی غیر خطی ، دستورالعمل بهسازی لرزه ای ، FEMA273,356 پارامترهای مدلسازی ، معیارهای پذیرش ، آئین نامه طراحی سازه ها در برابر زلزله ( استاندارد 2800)