محمد علیپوربهزادی - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی مواد و متالورژی، گروه مواد، دانشکدهی مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
خلیل رنجبر - استاد مهندسی مواد و متالورژی، گروه مواد، دانشکدهی مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

در پژوهش پیش رو از فرایند جو شکاری ا صطکاکی اغت شا شی برای ات صال لب به لب ورق های آلیاژ آلومینیم T6-A7020 ا ستفاده شد. بدین و سیله اثر سرعت چرخش ابزار بر ریز ساختار و اندازه دانه در منطقهی جوش (zone stir (مورد بررسی قرار گرفت. برای این کار چهار سرعت چرخش ابزار 500 ،710 ،1000 و 1400 دور در دقیقه اعمال گردید. برر سی های ریز ساختاری تو سط میکرو سکوپ نوری و الکترونی روب شی (SEM (انجام گردید و برای بررسی پهنای منطقه متاثر از حرارت، از روش ترموکوپل گذاری جهت اندازه گیری تغییرات دمایی استفاده گردید. همچنین آزمون میکرو سختی از فلز پایه و نواحی مختلف اتصال به عمل آمد. نتایج برر سی ها ن شان داد که اندازه دانه در منطقهی جوش ن سبت به فلز پایه به نحو قابل ملاحظه ای کاهش می یا بد، ولی در عوض اندازه دانه در ناحیهی اغتشاش با افزایش سرعت چرخش ابزار به دلیل افزایش حرارت ورودی، افزایش می یابد. بنا بر نتایج بهدستآمده از آنالیز حرارتی افتراقی (DSC ،(ناحیه متاثر از حرارت ارزیابی و اندازهگیری شد. بر این اساس و همچنین طبق نتایج حاصل از ثبت دما توسط ترموکوپلها و نتایج سختی سنجی، با افزایش سرعت چرخش ابزار، میزان پهنای منطقه متاثر از حرارت افزایش مییابد. سختی در ناحیهیاغت شاش ن سبت به فلز زمینه افزایشیافته و در سرعت چرخش بی شتر به بی شترین میزان میر سد. در ارزیابی ترکیبات بین فلزی در ساختار توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی، با افزایش سرعت چرخش ابزار میزان خرد شدن و توزیع این ذرات بیشتر شده است.

آلیاژ آلومینیم T6-A7020 ،جوشکاری اصطکاکی اغتشاشی، سرعت چرخش ابزار، گسترش ناحیه متاثر از حرارت