امیر چشمی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مواد، ، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
مجید عباسی - استادیار، گروه مهندسی مواد، دانشگاه صنعتی نوشیروانی، بابل
ماهان فیروزبخت - مدیر واحد تحقیق و توسعه، شرکت ریختهگری فولاد طبرستان، قایمشهر

اثر دما و زمان عملیات حرارتی آستنیتهکردن بر ریزساختار و سختی فولاد کمآلیاژ مقاوم به سایش 12H:TSF موردبررسی قرار گرفت. به این منظور نمونههای ریختگی پس از عملیات حرارتی یکنواختسازی در سه دمای 850 ، 900و 950 درجه سانتیگراد و دو زمان 30 و 60 دقیقه آستنیته شده و سپس در روغن سریع سرد شدند. بررسیریزساختار با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به سیستم آنالیز تصویری و الکترونی روبشی و سختیسنجی بهروش ویکرز انجام شد. نتایج نشان داد که ریزساختار حاصل از عملیات سختکاری شامل مارتنزیت لایهای و مقادیر جزیی آستنیت باقیمانده و فاز فریت و کاربیدهای حل نشده است. افزایش دما و زمان آستنیته سبب انحلال بیشترکاربیدها شده و در نتیجه میزان مارتنزیت و در نتیجه سختی افزایش مییابد. البته آستنیته کردن در دمای 950درجه سانتیگراد سبب انحلال کامل کاربیدهای کروم و افزایش اندازه دانههای آستنیت میشود که سبب افت جزییسختی میشود. بنابراین شرایط بهینه برای حصول ریزساختار و سختی مطلوب، آستنیته کردن در دمای 900 درجه سانتیگراد و زمان 60 دقیقه حاصل میباشد.

دما و زمان آستنیته کردن، اندازه دانه، فولاد کمآلیاژ، خواص مکانیکی