عبداله زارع پور - 1دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
بهروز اسماعیل پور - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
علی اکبر شکوهیان - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
اسماعیل چمنی - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

تنش اسمزی از اثرات جانبی تنش خشکی و شوری است که به شدت رشد و عملکرد گیاهان را کاهش می دهد. بابونه جزء گیاهان با تحمل متوسط در مقابل تنش هاست و به خاطر ارزش دارویی که دارد، مطالعه اثرات تنش ها روی صفات رشدی آن حایز اهمیت است. در همین راستا، آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در شرایط آزمایشگاهی با هدف بررسی اثرات اسید سالیسیلیک و اسپرمیدین روی تعدیل اثرات تنش اسمزی اجرا گردید. گیاهان در محیط کشت پایه MS کشت گردیدهاند و تنش اسمزی با استفاده از مانیتول در چهار سطح 0، 2، 4 و 6 گرم بر لیتر، اسید سالیسیلیک و اسپرمیدین نیز در سه سطح 0، 0.5 و 1 گرم بر لیتر اعمال گردیدند. نتایج نشان داد که تمامی صفات مورد مطالعه با افزایش سطح تنش افزایش پیدا میکنند. اسید سالیسیلیک باعث شد که صفات رشدی گیاهان بیشتر کاهش پیدا کند. اما اسپرمیدین باعث تعدیل اثرات منفی تنش اسمزی گردید و در تمامی صفات مورد مطالعه گیاهان رشد یافته در محیط های دارای 0.5 گرم بر لیتر اسپرمیدین تحت تمامی سطوح تنش اسمزی بهترین میانگینها ملاحظه گردید. گیاهانی که در محیط های کشت بدون اسیدسالیسیلیک و حاوی اسپرمیدین بودند از صفات رشدی بهتری برخوردار بودند. این نتایج نشان می دهند کاربرد اسید سالیسیلیک در محیط کشت تاثیر منفی و کاربرد 0.5 گرم بر لیتر اسپرمیدین تاثیر مثبت روی صفات رشدی گیاه بابونه تحت تنش اسمزی دارند

خشکی، گیاه دارویی، صفات مورفولوژیکی، محیط کشت