ایوب مازرلو - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
علیرضا صابری - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
شهروز حبیبی کوتنایی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

به منظور بررسی و تعیین مناسب ترین آرایش کاشت و تراکم بوته بر عملکرد علوفه و اجزای موثر بر آن، آزمایشی در سال زراعی 1394-95 در گرگان بهاجرا در آمد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. فاکتور اول آرایش کاشت در سه سطح شامل یک ردیفه، دو ردیفه و زیگزاکی و فاکتور دوم تراکم بوته در چهار سطح شامل 75، 85، 95 و 105 هزار بوته در هکتار در نظر گرفته شد. اثر تراکم بوته بر همه صفات مورد بررسی از جمله؛ ارتفاع بوته، وزن تر برگ، وزن تر ساقه و عملکرد علوفه معنی دار بود. اثر آرایش کاشت بر همه صفات یاد شده به استثنای ارتفاع بوته معنی دار بود، در حالی که اثر متقابل بین عامل ها بر هیچ یک از صفات معنی دار نبود. بیشترین ارتفاع بوته( 76/69 سانتی متر) در آرایش کاشت یک ردیفه، بیشترین وزن ساقه( 7767/5 کیلوگرم در هکتار)، بیشترین وزن برگ( 1981/2 کیلوگرم در هکتار) و بیشترین عملکرد علوفه( 30626/9 کیلوگرم در هکتار) در آرایش کاشت دو ردیفه حاصل شد. بیشترین مقادیر ارتفاع بوته( 78/82 سانتی متر)، وزن ساقه 7950) کیلوگرم در هکتار)، وزن برگ (2020/8 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد علوفه( 34928 کیلوگرم در هکتار) در تراکم 105000 بوته در هکتار به دست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش تراکم های بالای بوته به افزایش عملکرد علوفه منتهی شد.

الگوی کاشت، ارتفاع بوته، تراکم بوته، عملکرد علوفه