دلینا باپیری - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
حبیب خداوردیلو - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
محسن برین - استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
یوبرت قوستا - دانشیار گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

ارزیابی های گوناگون نشان داده اند که عملیات کشاورزی میتواند پیامدهایی گزندزا بر کیفیت خاک ها داشته باشد. بنابراین آگاهی از کیفیت خاک در عرصه های کشاورزی و منابع طبیعی برای مدیریت بهینه زمین ها و رسیدن به بیشینه بهره وری اقتصادی ضروری است. بدین منظور برخی ویژگی های بیولوژیکی چهار خاک زراعی با خاک های غیرزراعی همجوار آنها مقایسه گردید. در هر منطقه (چهار منطقه)، چهار نمونه خاک (شامل دو نمونه خاک زراعی و دو نمونه خاک غیرزراعی مجاور آن) انتخاب گردید. مقادیر کربن آلی (OC)، تنفس پایه(BR)، تنفس برانگیخته با سوبسترا (SIR)، کربن زیتوده میکروبی (MBC)، جمعیت میکروبی (MP)، شاخص قابلیت دسترسی کربن (CAI)، نسبت کربن میکروبی به کربن آلی (Cmic/Corg) و ضریب متابولیکی (qCO2) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که BR، MP و (Cmic/Corg) (p≤0.01)،و SIR وCAI (p≤0.05) تفاوتی معنیدار بین خاکهای زراعی و غیر زراعی داشتند. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که عملیات کشاورزی سبب کاهش معنیدار ماده آلی، BR، SIR، CAI وMP در خاک های زراعی گرید. به طوریکه SIR خاک های غیرزراعی حدود دو برابر خاک های زراعی همجوار بود. میتوان نتیجه گرفت که عملیات کشت و کار، موجب کاهش کیفیت و فروسایی خاک میگردد که میتواند پیامدهای نامطلوبی داشته باشد.

کیفیت خاک، فعالیت های میکروبی خاک، زمین های کشاورزی، زمین های بایر