ابراهیم سامی - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه
پوران کرباسی فروش - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه.

نیاز هر انسان به معنویات در زندگی امری انکارناپذیر است و مذهب یکی از مهمترین ارکان در روحیات معنوی انسان است. همچنین گردشگری وسیله ای است که افراد را با مذاهب و فرهنگ های متفاوت به یکدیگر پیوند می دهد و به آنها کمک می کند تا همدیگر را با وجود تنش های سیاسی و اجتماعی، بهتر درک کنند. از نظر سازمان جهانی جهانگردی، مذهب به عنوان یکی از اصلی ترین انگیزه های سفر شناخته شده است. در نتیجه توریسم مذهبی فعالیتی است که افراد گردشگر طی آن از اماکن مقدس مذهبی نظیر زیارتگاه ها، مقابر، امام زاده ها و ... بازدید می کنند. توریسم مذهبی با خصوصیات و شاخصه های مهم خود یکی از مهمترین شاخه های توریسم به حساب آمده و می توان با برنامه ریزی و ایجاد زیرساخت ها از این امر مهم بهره کافی را برد. توجه به این امر هم از بعد مسایل جهانگردی و هم به لحاظ تاکید بر مفاهیم مذهبی می تواند راهگشای حل این موضوع باشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی نقش مذهب در توسعه توریسم مذهبی می باشد. نوع تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری، کلیه گردشگران امامزاده سید ابراهیم چکان است. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از مدلهای تحلیل شبکه (ANP) و برنامه ریزی استراتژیک (SWOT) استفاده شده است. همچنین برای ارتباط علی و معلولی بین متغیرها، آزمون های آمار استنباطی مانند ضریب رگرسیون چند متغیره به کار برده شده است. در نهایت، راهکارهایی برای توسعه توریسم مذهبی و پیامدهای مثبت اقتصادی، اجتماعی و کالبدی که با افزایش گردشگران مذهبی عاید منطقه می گردد ارایه شده است.

توریسم مذهبی، تحلیل شبکه، برنامه ریزی استراتژیک، امامزاده سید ابراهیم