نقش اقلیم در معماری اسلامی ایرانی: بررسی خانه های بومی اردبیل

عناصر کالبدی پایداری از دیر باز و از گذشته های دور مورد توجه معماران بوده است و به وفور درمعماری سنتی ایران یافت می شود. پایداری در معماری سنتی ایران با گرایش به سمت پایداری بوم شناختی، راه کار های منطقی و سازگار با اقلیم را جهت دستیابی به معماری پایدار ابداع کرده است. معماری بومی در اقلیم های متفاوت متناسب با نیاز و با عناصرکالبدی مختلف و مختص به محیط، پایداری محیطی را فراهم کرده است. جستار حاضر در پی معرفی راهکارهای معماری همساز با اقلیم در 4 خانه ی قدیمی اردبیل شامل خانه میرفتاحی، ابراهیمی، وکیل الرعیا و خادم باشی می باشد، تا با معرفی چیستی و عملکرد این عناصر کالبدی و کارکردی یادآور شاهکارهای معماری پایدار و همساز با اقلیم باشد. تحقیق حاضر که حاصل مطالعات اسنادی و کتابخانه ای است به صورت تحلیلی- توصیفی به تشریح و کنکاش این الگوها و بررسی امکان استفاده دوباره از این ارزشهای تکرار پذیر در معماری معاصر نوین با روشهای پیشرفته می پردازد. ویژگی های بررسی شده در خانه ها جهت گیری، فرم بنا، شکل بام، چیدمان فضاهای داخلی هستند که در سازگاری با اقیلم موثرند. یافته ها مشخص نمود که جهت گیری ساختمان نسبت به جهت جغرافیایی از سایر عوامل اولویت بیشتری دارد.

کلیدواژه ها:

معماری ایرانی ، خانه های بومی اردبیل ، اقلیم و معماری ، جهت گیری ساختمان