محمد اسماعیل حسنی - محقق دانشکده کشاورزی، غذا و منابع طبیعی، پارک تکنولوژی استرالیا، دانشگاه سیدنی
مریم میرزایی - دانشجوی کارشناسی ارشد و استاد، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
رضا امیدبیگی - دانشجوی کارشناسی ارشد و استاد، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
محمد فتحی قره بابا - کارشناس موسسه تحقیقات بیوتکنولوژی کشاورزی کرج

در گیاه دارویی ریحان، با استفاده از تیمار مریستم انتهایی گیاهچه ها با غلظت های مختلف محلول کلشیسین (pH=6؛ (w/v) ؛ 0/75، 0/5، 0/2، 0/1، 0/05، 0 )، اتوتتراپلوئیدی به دست آمد. میزان اسانس در گیاهان اتوتتراپلوئید حاصل، در مقایسه با گیاهان دیپلوئید شاهد، افزایش معنی داری نشان داد و 69 درصد بیشتر از گیاهان دیپلوئید بود. بررسی اثرات اتوتتراپلوئیدی بر ویژگی های کمی و کیفی ریحان با کاشت گیاهان دیپلوئیدو تتراپلوئید در مزرعه انجام شد و ویژگی هایی نظیر سطح برگ، وزن تر و خشک، میزان کلروفیل، تعداد شاخه های فرعی، تعداد و طول خوشه، ضخامت برگ، طول و عرض برگ، ارتفاع گیاه، قطر گل و ساقه و دوره گلدهی بین گیاهان دیپلوئیدو تتراپلوئید اندازه گیری و مقایسه گردیدند. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر افزایش معنی دار وزن تر و خشک، میزان کلروفیل، ضخامت و عرض برگ، قطر ساقه اصلی و تعداد شاخه های فرعی و همچنین کاهش در طول برگ ، تعداد خوشه، درصد و سرعت جوانه زنی بذر در گیاهان تتراپلوئید در مقایسه با گیاهان دیپلوئید، در ازای افزایش سطح پلوئیدی بود.

کلشیسین، خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، ماده موثره