روژین احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه،
سید علی صفوی - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
علیرضا عیوضی - استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارومیه

شته معمولی گندم Schizaphis graminum (Rondani) (Hem.: Aphididae) یکی از آفات مهم غلات به ویژه جو است که در سال های اخیر جمعیت رو به رشدی داشته است. یکی از راه ها مناسب ترین روش های کنترل این آفت با در نظر گرفتن آثار سوء ناشی از کاربرد آفت کش ها، استفاده از ژنوتیپ های مقاوم جو است. در این تحقیق 47 لاین پیشرفته و 13 رقم جو در مرحله گیاهچه غربالگری شد و دو مکانیسم آنتی زنوز و تحمل در آنها بررسی شد. آزمایش در گلخانه ای با شرایط دمایی25±2 ºC رطوبت نسبی 55%±10 و دوره نوری16:8 انجام گرفت. غربالگری بر اساس میانگین تعداد شته بعد از 14 روز آلودگی با شته انجام گرفت و ارقام ریحان، نصرت و لاین Mall-4-3094- 2//Alpha/Cum/3/Victoria/…ICB0120و1368-0AP با کمترین و لاین 13 Legia/CWB117-5-9-5ولاین 44 Sls/Bda//Sararood-1 رقم زرجو با بیشترین میانگین تعداد شته برای اجرای آزمایش های آنتی زنوز و تحمل انتخاب شدند. در آزمایش آنتی زنوز، بر اساس تعداد شته جلب شده24،48و72 ساعت پس از رهاسازی نتایج نشان داد در مجموع هر سه زمان رقم زرجو و ریحان به ترتیب کمترین و بیشترین آنتی زنوز را داشتند. در آزمایش تحمل که بر اساس تأثیر تغذیه شته روی ارتفاع گیاهان آلوده بررسی شد ، نتایج نشان داد رقم ریحان بیشترین افزایش ارتفاع ثانویه در مقایسه با شاهد) و کمترین درصد کاهش ارتفاع2/09%را داشت در حالی که رقم زرجو با کمترین افزایش ارتفاع ثانویه (در مقایسه با شاهد) و بیشترین درصد کاهش ارتفاع 65/96% کمترین سطح تحمل را داشت

آنتی زنوز تحمل، جو، شته معمولی گندم، غربال