معصومه مهدی اخگر - کارشناسی ارشد آمار زیستی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان
علیرضا سلطانیان - دانشیار آمارزیستی، مرکز تحقیقات مدلسازی بیماریهای غیرواگیر، دانشگاه علوم پزشکی همدان
حسین محجوب - استاد آمارزیستی، گروه آمارزیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان
منوچهر کرمی - استادیار اپیدمیولوژی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی همدان

مقدمه و هدف: مهمترین شاخص رشد جمعیت، باروری میباشد. باروری تحت تاثیر مجموعه ای از عوامل فردی ، اجتماعی،اقتصادی، جمعیتی، فرهنگی و زیستی قرار می گیرد. هدف از این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر باروری (تعداد تولدهای زنده ) می باشد.روش کار : مطالعه حاضر یک بررسی مقطعی از نوع تحلیل ماتریس همبستگی است ، که بر روی نمونه 500 خانواری به روشنمونه گیری دو مرحله ای تصادفی انجام گرفت. ابتدا پرسشنامه ای تنظیم و جهت ثبت برخی اطلاعات جمعیتی و موالید مادراندر اختیار پرسشگران قرار گرفت. برای بررسی رابطه بین متغیرهای مورد بررسی با الگوی باروری، مهمترین متغیرهای تاثیرگذاربر باروری با استفاده از مدل نظری پژوهش و براساس متغیرهای فردی و جمعیتی انتخاب و به روش تحلیل مسیر با استفاده ازنرم افزار لیزرل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: متوسط تعداد تولدهای زنده 500 زن ازداواج کرده شهر همدان برابر 0/904±2/18 نفر بود. از بین متغیرهای مورد بررسی، تحصیلات زوجین (اثر کل برابر 0/521-) و تعداد حاملگی های ناخواسته ( اثر کل برابر0/27) به ترتیب بیشترین تاثیر و سن ازدواج مرد (اثر کل برابر 0/00365-) کمترین تاثیر را بر میزان باروری (تولد زنده) داشتند. نتیجه نهایی : با توجه به ا ینکه تحصیلات بالای زوجین مهمترین عامل بازدارنده بارداری و افزایش تولدهای زنده در زنان ساکن شهر همدان می باشد، بنظر می رسد که با فرهنگ سازی در زمینه گرایش جوانان به ازدواج در سنین پایین و ارتقای سطحآگاهی جامعه از پیامد های منفی کاهش رشد جمعیت، بتوان از تاثیر کاهشی تحصیلات در کاهش باروری در سالهای آتی پیشگیری نمود.

باروری ، دفعات زایمان ، رشد جمعیت