اندیشه میر عرب - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه علوم و تحقیقات

توجه به بافت های فرسوده و قدیمی و رفع ناپایداری آن ها، به موضوعی محوری تبدیل شده، به گونه ای که سازمان های ذیربط را به تکاپوی ساماندهی و بازافرینی بافت های مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره های مختلف زمانی مطرح نموده است. رویکردهای مرمت و بهسازی شهری در سیر تحول و تکامل خود از بازسازی، نوسازی و توسعه مجدد به بازآفرینی و نوزایی شهری تکامل یافته و در این مسیر، از حوزه توجه صرف به کالبد به عرصه تاکید بر ملاحظه های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز گذری داشته است. شهر تهران به عنوان پایتخت ایران بایستی بتواند نقش تاریخی و فرهنگی خود را با رویکرد حرکت به سمت حفظ میراث فرهنگی، ایرانی و توجه به ارتقای کیفیت زندگی ساکنان خود ایفا نموده و با توسعه محلات خود سعی در ایجاد وضعیت قابل قبولی در این عرصه داشته باشد و ضمن حفظ موقعیت فرهنگی، تاریخی و گردشگری خود، زیر ساخت های بازگشت اهالی اصیل و بومی محلات را فراهم نماید. در این راستا در محله ای مانند سیروس به دلیل ویژگی های خاص آن، دارای اهمیت می باشند که به بررسی آن می پردازیم. مقاله حاضر با هدف ارائه راهبردهایی در زمینه بازآفرینی و احیاء مجدد بافت تاریخی، سعی دارد با شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهای موجود در محله سیروس(محور نائب السلطنه)، با بهره گیری از مدل SWOT ، راهبردهایی را در جهت بهبود وضعیت موجود این محله ارائه نماید. اطلاعات مورد نطر در این تحقیق به صورت اسنادی و کتابخانه ای، مصاحبه و مطالعه های میدانی فراهم شده است. نتایج بیانگر آن است که نقش عوامل بیرونی در بازآفرینی بافت فرسوده محله سیروس ، بیشتر و شدیدتر از نقش عوامل موجود در درون محله است. همچنین با بهره گیری از نمودار چهارخانه ای ماتریس داخلی - خارجی استفاده از راهبردهای متمرکز پیشنهاد می شود تا علاوه بر حفظ وضع موجود، تلاش کافی در زمینه تقویت نقاط قوت و استفاده بهینه از آن ها، کاهش نقاط ضعف و تبدیل آن ها به نقطه قوت و استفاده بهینه از فرصت ها و تبدیل تهدیدها به فرصت صورت پذیرد.

بازآفرینی، نوسازی، بافت تاریخی، محله سیروس، تهران