علیرضا افرادی - دانشجوی دکترای تخصصی مهندسی معدن دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر
سیامک رضازاده - استاد یار و مدیرگروه معدن و زمین شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر

تونل مورد مطالعه در استان اردبیل بین شهرهای اردبیل، خلخال و میانه قرار دارد. از بزرگترین آبادیهای منطقه میتوان از گیوی بالا فیروزآباد، زرج آباد و کورائیم نام برد. بلندترین نقطه ناحیه مورد مطالعه در خاور روستای وحین با بلندای 2662 متر و پایین ترین نقطه در کنارههای رودخانه قزلاوزن در جنوب خاوری منطقه، با بلندای 1000 متر نسبت به سطح دریاهای آزاد است. قسمت بیشتر آبهای منطقه بهوسیله سه رودخانه گیوی چای، سنگور چای و هریس چای که از شمال به جنوب جریان دارند زهکشی شده و در آخر توسط رودخانهقزلاوزن به دریاچه خزر ریخته میشود. آبهای قسمت شمال باختری این منطقه توسط رودخانههای بالخلوچای و گروچای زهکشی شده، و پس از عبور از دشت اردبیل در آخر به رودخانه آستارا ریخته و به دریاچه خزر تخلیه می شودتونل مورد مطالعه واقع در یک کیلومتری شرق روستای فیروزآباد تا عبور از دره رودخانه آرپا چای و منتهی به منطقه روستای مشکول در حدفاصل بین ˊ14 و ͦ48 طول شرقی و ́43 و ͦ37 عرض سمالی فیروزآباد تا ˊ10 و ͦ48 طول شرقی و ˮ23 و ̕28 و ͦ37 عرض شمالی (مشکول) قرارگرفته است. ساخت خاک های محل تونل از نوع ریزدانه (سیلت و رس) میباشد. که عمده این خاک ها در زواره تونل و قسمتهای اولیه تونل میباشد . پروفیل طولی تونل نشان میدهد که هم به لحاظ میزان آب نفوذی و هم به دلیل ملاحظات اجرایی لازم است زهکشی تونل در بخشهای حفاری زیرزمینی و گالریهای انتهایی بهطور مجزا بررسی شوند.تونل در منطقهای مرطوب و در بعضی موارد با جریانهای کم حفاری میگردد. نفوذ آب به داخل تونل و یا پشت پوشش موقت در حین بهرهبرداری در بیشتر موارد قابل پیش بینی است و لازم است سیستم زهکشی مناسبی برای آن تعبیه گردد. با توجه به اینکه در تونل تاثیر لنزهای موضعی بر روی نیروهای وارد بر پوشش اولیه، به علت اثر قوس و باز توزیع ناشی از رفتار سازه پوستهای شکل با طول زیاد، از اهمیت بسیار کمتری برخوردار است، به نظر میرسد که انتخاب ضریب چسبندگی میانگین برابر 100 کیلو پاسکال برای طراحی پوشش به واقعیت نزدیکتر باشد.

زهکشی تونل ، پوشش موقت ، گالری