مینا متین - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه پیام نور، ایران
الهام عزیزی - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران
علی معصومی - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران
ابراهیم مصطفوی مندی استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه پیام ن

اثر بازدارنده فلزات سنگین بر روی جمعیت میکروبی خاک، در خاکهایی که توسط کروم آلوده بیش از 40 سال است که مشخص شده است. فلزات سنگین پیامدهای جبران ناپذیری بر بوم شناسی میکروبی خاک دارند. در این پژوهش برای بررسی پیامدهای زیانبار کروم با سطوح مختلف سرب بر سلامت خاک آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شده و توده های خرفه قم، خوی، گچساران و یزد در معرض پنج سطح کروم ( 100، 75، 50، 25، 0 ) میلی گرم در کیلوگرم ) قرار گرفتند. قبل از کشت گیاه، خاک توسط سطوح مورد بررسی دی کرومات پتاسیم آلوده شده و به مدت دو ماه در گلخانه در شرایط ظرفیت زراعی نگهداری شد. پس از دوره کاشت و داشت، در زمان گلدهی، گیاهان برداشت شده و در خاک باقی مانده میزان کربن زیست توده و تنفس پایه خاک در شرایط آزمایشگاه تعیین گردید. نتایج نشان داد که فقط تیمارهای 75 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم خاک تأثیر معنی داری در سطح 0/01 درصد بر میزان کربن زیست توده و تنفس پایه در خاک تحت گیاه داشتند. نتایج تجزیه آماری داده ها همچنین نشان داد که با افزایش غلظت کروم در خاک سطح صفر ( شاهد ) به سطح 100 میلی گرم در کیلوگرم، میزان تنفس پایه و کربن زیست توده به طور معنی داری کاهش یافت به طوریکه بیشترین مقدار تنس پایه در شرایط عدم اعمال کروم حاصل شد که اختلاف معنی داری با سطوح 25، 50، و 75 میلی گرم در کیلوگرم کروم نداشت. همچنین سطح 100 میلی گرم در کیلوگرم، کمترین مقدار تنفس پایه را به خود اختصاص داد. در نتایج حاصل از تجزیه اثرات متقابل کروم و توده بر میزان کربن زیست توده و تنفس پایه در خاک تحت خرفه مشاهده شد که در تیمارهای 75 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم خاک، توده یزد بیشترین مقدار و توده گچساران کمترین مقدار را داشت. با توجه به نتایج، با افزایش سطوح کروم در خاک میزان تنفس پایه و کربن زیست توده کاهش قابل ملاحظه ای داشتند.

فلزات سنگین، آلودگی خاک، ریزجانداران خاک، ماده آلی خاک