میکائیل ولائی یامچی - دانشجوی دکترای علوم اقتصادی
بهنام رحیمی اسکوئی - کارشناس ارشد اقتصاد
آیدا منعم - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد

معیارهای بانک داری اسلامی نفی ربا، نفی غرر (پنهان سازی معاملات)، نفی ضرر، نفی غبن (زیان آوردن به کسی در معامله) و منع اسراف است. بانک اسلامی، وجوه نزد خود را در فعالیت های تجاری و سرمایه گذاری به کار می گیرد (یعنی براساس مشارکت در سود)و در صورتی که فعالیت مورد نظر زیان کند بانک نیز همانند سایر شرکاء در زیان سهیم خواهد شد. برای تکمیل تعریف بانک اسلامی لازم است شرط دیگری به شرط عدم معامله با بهره(ربا) اضافه نمود. و آن التزام به اصول شریعت اسلامی در تمام فعالیت ها و معاملات(و به دنبال آن عدم به کارگیری منابع مالی در فعالیت های غیرمشروع) و التزام به مقاصد شریعت در تأمین منابع و مصالح جامعه اسلامی میباشد. اجرای صوری عقود، خط قرمزی است که عبور از آن قطعا بانک و مشتری را به ورطه ربا میافکند. چرا که تفاوت عقود اسلامی در ماهیت آن است. اگر طرفین معامله هیچ آگاهی و قصدی نسبت به ماهیت عقد نداشته باشند، آنچه که در واقعیت اتفاق افتاده، قرضی است که با زیاده همراه بوده است و بدون تردید حرام می باشد. عدم توجه به این مسأله به بطلان عقودی منجر می شود که به صورت صوری منعقد میشوند و در بسیاری از موارد صرف، بطلان نبوده بلکه به ربا نیز کشیده می شود.این مقاله اجرای فعلی عقود اسلامی واشکالات اجرای عقود را تحلیل می کند.

عقود اسلامی، ربا، بانکداری اسلامی، اقتصاد مقاومتی