حمیدرضا طالقانی اصفهانی

هدف این پژوهش، بررسی نقشی است که دانشگاه اسلامی؛ به عنوان یکی از مهم ترین ارکان فرهنگی حکومت دینی، باید در نظریه پردازی فرهنگ دینی به آن اهتمام ورزد. مهمترین مؤلفه هایی که باید برای نظریه پردازی فرهنگ دینی مورد اهتمام دانشگاه اسلامی قرار گیرد، عبارتند از : ارتقای فرهنگ دین باوری در دانشگاه ها، مطالعات روشمند دانشگاهی در موضوع نقش تاریخی دین در نظریه پردازی فرهنگی، معارضه ی علمی با مبانی سکولاریستی مدرنیته ی غربی در این موضوع، ارائه تعریف علمی جامع و مانع از دین و فرهنگ و کارکرد هریک، ارائه ی طرح نوین علمی بومی در خصوص رابطه ی دین و فرهنگ، بررسی علمی تجربه ی تاریخی اسلام در تأسیس نظام تمدنی و سرانجام ارائه ی طرحی روشمند برای ایفای اهتمام دانشگاه اسلامی به نظریه پردازی فرهنگ دینی. دین اسلام، از منظر نقش تاریخی، تأثیر شگرفی در نظریه پردازی و تأسیس نظام فرهنگی ایفا کرده و در جغرافیایی به وسعت ربع مسکون زمین، با وجود تنوع قومی و فرهنگی ، نظام هایی را پدید آورده است که شالوده های متکثر اجتماعی مبتنی بر فرهنگ اسلامی داشته اند. جمهوری اسلامی ایران، تنها حکومتی است که در عصر استیلای مدرنیته، پی ریزی تمدن نوین دینی را مبتنی بر نظریه ی فرهنگی اسلام، وجهه ی همت خود ساخته است. بنابراین دانشگاه باید با تکیه بر منابع دینی و تاریخی، نظریه پردازی فرهنگ دینی را به انجام رساند. روش انجام این پژوهش، توصیفی از نوع مطالعه ی تحلیل اسنادی و کتابخانه ای است.

دانشگاه اسلامی، نظریه پردازی، فرهنگ دینی، مطالعه ی تاریخی، تمدن اسلامی