احمد جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی دانشگاه شهید چمران اهواز و کارشناس
محمود بینا - استادیار گروه سازه های آبی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران

سازه های شیب شکن از جمله سازه های هیدرولیکی هستند که با توجه به توپوگرافی زمین جهت اعمال یک سرعت بهینه در کانالها و شب که های آبیاری و زهکشی به کار می روند. هوادهی نیز پدیده انتقال و تبادل مولکولی ذرات هوای زیر جت ریزشی آب با هوای آزاد میباشد. معمولا هوادهی با ایجاد آشفتگی در آب پدید می آید و ایجاد تنگشدگی در مدخل ریزشی سازه نمونه ای از تولید چنین آشفتگی میباشد.در هنگام عبور آب از روی آبشارهای قائم یک محفظه هوا در زیر سفره پائین (Lower nappe) تشکیل میگردد، که اگر این محفظه هوادهی نشود، مشکلات هیدرولیکی مهمی را در جریان سازه پدید میآورد. با کاهش فشار هوا در ناحیه مذکور، انحناء جتریزشی افزایش مییابد و سازه، از حالت استاندارد برای اندازهگیری خارج میشود. این پدیده گاهی اوقات باعث ایجاد لرزش (Vibration) در سازه شده و سبب تخریب آن می گردد. لذا برای ثابت نگهداشتن فشار هوا در محفظه زیر جت، هوادهی (Aeration) از تمهیدات مهم و ضروری می باشد. در این تحقیق شیب شکنقائم در فلوم آزمایشگاه مستقر گردید و با ایجاد تنگشدگی در مدخلریزشی سازه هوادهی صورت پذیرفت. با بهره گیری از اصول اولیه انرژی و ممنتم و آزمایشات بر روی مدلفیزیکی، تأثیر هوادهی بر روی پارامترهای هیدرولیکیجریان نظیر: افت انرژی، مشخصههای پرشهیدرولیکی و پروفیلهای سطح آب در محل brink depth در شیب شکن قائم مورد مطالعه قرار گرفت. در پایان پارامترهای هیدرولیکی درحالت هوادهی و بدون هوادهی با یکدیگر مقایسه گردید.

پارامترهای هیدرولیکی، هوادهی، شیبشکن قائم، مدل فیزیکی