فریبا رضایی مهنی - کارشناس ارشد مدیریتHSE دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
سیدمحمدرضا میری لواسانی - دکتری مدیریت ایمنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

با توجه به حساسیت بالایی که نسبت به ایمنی در صنعت ریلی وجود دارد و با در نظر گرفتن گستره وسیع پیامدهای ناگوار و افراد درگیر در زمان وقوع حادثه، نیاز به پایش مستمر عملیات، تقویت در شناسایی، ارزیابی،کاهش و در صورت امکان حذف مخاطرات در این زمینه احساس می گرد د. در این مقاله روشی جامع جهت شناسایی خطرات و ارزیابی مسیرهای بحرانی و آنالیز موانع موجود در سیستم ریلی ارائه گردیده است که با ترکیبدو روش آنالیز درخت خطا 3 و ترایپود بتا 4 دلایل وقوع حادثه به شکل موثرتر و عمیقتری در لایه های سازمانی ردیابی شده است. با ترکیب این دو روش آنالیز ریشهیابی عوامل بروز حادثه و دلایل شکست موانع به شکل عمیق و موثر بالا میرود. در مقاله حاضر حادثه برخورد دو قطار شهری به عنوان رویداد راس در درخت خطا در نظر گرفته شد و در آن سه عامل عدم توانایی مرکز فرمان، عدم توانایی ATP و عدم توانایی چراغ سیگنال در جلوگیری از برخورد دو قطار به عنوان موانع اصلی (که به دلیل شکست منجر به حادثه گردیده اند ) مشخص شد . در ادامه رویدادهای پایانی به عنوان ورودیهای تکنیک ترایپود بتا جهت بررسی زنجیره علل حادثه (علت مستقیم، پیش شرایط و علت نهان) در تکمیل درخت خطا به کار گرفته شدند. سپس با توجه به نظرات کارشناسان خبره در اینزمینه و استفاده از منطق فازی احتمال وقوع رویداد راس با وزن 0.006 محاسبه و مسیرهای بحرانی شناسایی گردیدند. اهداف اصلی این مقاله شامل بررسی امکان ترکیب دو روش آنالیز درخت خطا و ترایپود بتا و رفع معایب آنها از طریق ترکیبشان و نیز بررسی و تحلیل عوامل موثر در برخورد دو قطار متروی شهر تهران میباشد.

متروی تهران، سوانح و حوادث ریلی، آنالیز درخت خطاFTA، ترایپود بتاTß