محمدرضا اله قلی قصری - استادیار گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام (ره)
سیما حبیبی - استادیار گروه نساجی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام (ره)
دنیا رحمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد شیمی کاربردی، دانشکده شهدای هسته ای، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام (ره)

صنعت نساجی نیاز فراوانی به آب دارد. در طی فرآیند های رنگرزی پارچه مقادیر زیادی از رنگزا ها وارد پساب می شوند. وجود مواد رنگزا در پساب های صنعتی به علت جلوگیری از نفوذ نور به داخل آب و اثرات سمی آن ها صدمات جبران ناپذیری به محیط زیست و سلامتی موجودات زنده وارد می کند بنابراین تصفیه پساب های رنگی از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از این تحقیق بررسی عوامل موثر بر رنگبری و حذف رنگزاهای راکتیو قرمز 120 و راکتیو سیاه 5در حضور جاذب کربن فعال پودری می باشد. عوامل تحت بررسی و موثر بر رنگبری رنگزاها شامل ،pHزمان ماند، غلظت رنگزا و مقدار جاذب می باشد. در ابتدا پساب مصنوعی از رنگزا ها ایجاد شد. جهت تعیین pHبهینه بزرگترین محدوده برای تغییرات pH (12-1) در نظر گرفته شد و pH بهینه با ثابت گرفتن سایر پارامترهای آزمایشگاهی برابر 3شد. برای تعیین زمان ماند بهینه با توجه به محدودیت زمانی محل انجام آزمایش زمان های 11-10-9-7-5-3-1 ساعت در نظر گرفته شد و زمان ماند بهینه با اعمال pHحاصله از مرحله قبل و ثابت گرفتن سایر پارامترهای آزمایشگاهی7ساعت به دست آمد. برای تعیین غلظت بهینه رنگزا غلظت های ppm 50-40-30-20-10-5 در نظر گرفته شد و با اعمال پارامترهای بهینه حاصله از مراحل قبل و ثابت گرفتن سایر پارامتر ها، غلظت بهینه رنگزا ppm 10 به دست آمد. با اعمال پارامتر های بهینه به دست آمده در مراحل قبلی و با در نظر گرفتن محدوده g 0/4 - 0/3 - 0/2 - 0/1 - برای جاذب، در نهایت مقداربهینه جاذب کربن فعال 0/3g به دست آمد. باتوجه به نتایج به دست آمده بالاترین درصد حذف رنگزا ها در pH برابر 3 ، زمان ماند برابر 7ساعت، غلظت رنگزا برابر ppm 10 و مقدار جاذب برابر g 0/3 می باشد.

رنگزای راکتیو، رنگزای راکتیو قرمز ،210 رنگزای راکتیو سیاه ،5جاذب کربن فعال پودری، پارامتر بهینه