ندا گهرپی - گروه فیزیک پزشکی، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس، تهران
منیژه مختاری دیزجی - گروه فیزیک پزشکی، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس، تهران
محسن بخشنده - گروه تکنولوژی پرتوشناسی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

مقدمه: منحنیهای کالیبراسیون برای برازش به حساسیت دز-پاسخ ژلهای پلیمری معمولا با یک رابطه غیر خطی بین میانگین پاسخ فراصوتی و دز تابشی مشخص میشود. به طور متداول، پاسخ رابطه سیگموئیدی با دز تابشی نشان میدهد. مدل مرجع مورد تایید برای این منحنیهای کالیبراسیون تابع سیگموئیدی ساده است. در این مطالعه به منظور بهترین برازش به منحنیهای دز-پاسخ ژلهای پلیمری مدل لاجستیک چهار پارامتری 4-PLمعرفی شده است. مواد و روشها: پارامتر فراصوتی سرعت انتشار صوت برای ژل پلیمر حساس به تابش، در بازه دوز جذبی 0-50 گری با استفاده از روش عبوری امواج فراصوتی در فرکانس 0/0مگاهرتز یک روز پس از تابش به دست آمد. سپس تابع چهار پارامتری بر سرعت انتشار صوت بر حسب دوز جذبی برازش شد و با تابع سیگموئیدی ساده مقایسه شد. یافتهها: این ژلهای پلیمری در دزهای تابشی پایین ( 0-10 گری) متناسب با دز جذبی از رابطه خطی پیروی میکنند و در دزهای بالا (10-50گری) اشباع مشاهده شد. شیب منحنی برای مدل 4PLو تابع سیگموئیدی به ترتیب 0/8و 0/4متر بر ثانیه به ازای هر گری به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان میدهد با توجه به اینکه در محدوده دزهای تابشی بالا، دیتاها از یک الگوی غیر خطی پیروی میکنند، تابع مناسب جهت برازش به دیتا مدل لاجستیک چهار پارامتری است. این مدل در مقایسه با تابع سیگموئیدی ساده منجر به بهبود برازش R2=0/99منحنی کالیبراسیون به دیتاها میشود.

دز-پاسخ فراصوتی، منحنی کالیبراسیون، ژل پلیمر، مدل لاجستیک چهار پارامتری