مرجان طالبی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد بیابانزدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
محمدتقی آوند - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد
حسن خسروی - استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

گرد و غبار از پدیده هاى جوى است که مشکلات و نارسایی هاىمتعدد را ایجاد می کند. در گذشته اغلب استان هایی که بیشترتحت تاثیر بادهای 120 روزه قرار داشتند با بحران گرد و غبار روبروبودند. اما امروزه به علت بالا بودن غلظت و فراوانی و پایداری پدیدهگرد و غبار، به یک بحران ملی، منطقه ای و بین المللی تبدیل شدهاست. مطالعه حاضر مجموعه اى مشتمل بر مطالعات پایه شناختپدیده گرد و غبار در استان اصفهان با تأکید بر تالاب بین المللیگاوخونی است در این پژوهش اطلاعات به صورت مطالعه اسنادی وکتابخانه ای گردآوری شده و سپس داده ها مورد تحلیل قرار گرفتهاند. عوامل متعددی برای وقوع پدیده گرد و غبار ذکر شده است کهمی توان از جمله آنها، تخریب مراتع و جنگال ها، احداث سدها وگسترش صنایع آلوده کننده، خشکسالی، عدم کشت متناسب باشرایط اقلیمی استان اصفهان اشاره نمود. نتایج نشان می دهد که،طوفان های گرد و غباری عمدتاً در فصول بهار و تابستان و باتوالی کمتری در پاییز وزمستان رخ می دهد و مهم ترین عامل درتولید گرد و غبار سرعت باد می باشد. کاهش قدرت دید یکی ازویژگی های اصلی سیستم های گرد و غباری می باشد که علاوهبرآثار ناخوشایند بهداشتی مثل مشکلات تنفسی و ریوی برایانسان و افزایش مرگ تنفسی در کودکان در اثر تنفس ذرات معلقموجود در گرد و غبار، سبب آلوده کردن محیط زندگیانسان، کاهش منابع آب، پوشاندن سطح برگ ها، و کاهش تولیداتکشاورزی می گردد. برای حل این مشکل استفاده از پوشش هاییضمن تثبیت تپه های شنی و ارائه روش های بیابانزدایی و الگویکشت متناسب شرایط اقلیمی استان اصفهان و ... پیشنهاد می شود.

گرد و غبار، باد، بحران، تثبیت تپه، بیابانزدایی، الگوی کشت مناسب، اصفهان