نرگس خیرطال - دانشجوی ارشد مدیریت در سوانح طبیعی پژوهشگاه شاخص پژوه و کارشناس مرکز تحقیقات راه ،مسکن و شهرسازی،
امیر محمودزاده - استادیار ،دکتری عمران گرایش زلزله ، پژوهشگاه شاخص پژوه
اکرم خیرطال - دانشجوی ارشد سیستم های اطلاعات جغرافیا در سوانح، کارشناس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی
بهمن احمدی توانا - دانشجوی ارشد مهندسی طراحی محیط زیست دانشگاه تهران، مدیر آموزشهای کوتاه مدت پژوهشکده سوانح طبیعی

زمینه و هدف: توسعه ی شتابان شهرها و ازدیاد روزافزون جمعیت شهری در دهه های اخیر، برنامهریزی، مدیریت و کنترل شهرها را بیشاز پیش با مشکل مواجه کرده است. این مشکل در زمان وقوع بحرانهای طبیعی یا غیرطبیعی به ویژه زمانی که با ناهنجاری های اجتماعیدر محله های سنتی همراه می شوند، بسیار پیچیده تر می گردد. لذا مدیریت بحران بعنوان اولین گام به منظور کاهش اثرپذیری از طریقتدوین برنامه مدیریت محله محور، می تواند افزایش سطح ایمنی و کاهش خطرپذیری از سوانح را انجام دهد. روش پژوهش: در اینمقاله با بهره گیرى از روش توصیفى- تحلیلى و گردآورى اطلاعات به شیوه اسنادى، به معرفى رویکرد اجتماع محور در مدیریت بلایا و نتایجبه دست آمده از پیاده سازى این رویکرد پرداخته شده است. یافته ها و نتایج: وقوع بلایاى طبیعى و عدم برنامه ریزى مناسب به منظورمواجهه با خسارات و پیامدهاى ناشى از آن میتواند منجر به از دست رفتن منابع و دستاوردهایى شود که تحقق مجدد آنها سالیان متمادى بهطول خواهد انجامید. از جمله مؤلفه هایى که میزان موفقیت یا عدم موفقیت برنامه هاى مدیریت بحران را در دستیابى به اهداف از پیش تعیینشده مشخص میکند، نقش و جایگاه مردم و اجتماعات محلى در این برنامه ها و نحوه سازماندهى و آماده سازى آنها به منظور مواجهه بابحران ها می باشد؛ زیرا مردم محلى که زندگى و دارائى خود را در معرض آسیب هاى ناشى از وقوع مخاطرات می بینند، نسبت به کسانى که ایناحساس را ندارند از تمایل بیشترى براى مشارکت در اقدامات آماده سازى و مقابله با بحرانها و بلایاى طبیعى برخوردار هستند. علىرغم وجودتجربیاتى در زمینه بهرهگیرى از اجتماعات محلى در نظام مدیریت بحران کشور، اقدامات صورت گرفته بیشتر مربوط به مرحله مقابله بابحران مى باشد. تحقق کامل این رویکرد نیازمند افزایش نقش مردم در فعالیت هاى مربوط به سیاستگذارى و تصمیم گیرى مى باشد.

مشارکت مردمی، مدیریت بحران، مدیریت محله محور