مروری کلی بر مبانی فلسفی حوزه های مطالعات آینده پژوهی و تبیین جایگاه پسا آینده پژوهی

آنچه به آن پرداخته می شود به نوعی »هرمنونیک« واژه ها و حوزه های مطالعات آینده است. از همین روبه تاریخ فلسفه غرب پرداخته می شود که در آن مفهوم »حقیقت« سه مرحله و مرتبه را طی کرده است.افلاطون، کانت و نیچه به عنوان نمادهای این مراحل و مراتب، بنیانگذار سه گونه حقیقت هستند؛حقیقت افلاطونی، حقیقت کانتی و حقیقت نیچه ایی. رابطه این مراتب، ارتباطی نقطه ایی نیست. اینسه، طیفی با دو کرانه مطلق و یک ناحیه و منطقه میانی، بینابینی و نسبی را تشکیل می دهند. حوزهمطالعات آینده نیز در دو کرانه مطلق و بالطبع آن در سه ناحیه شامل، آینده »ذهنی، بینی و عینی«شکل می گیرد که به سه رویکرد» نظری، نظری-عملی و عملی« قابل تفکیک است. طبق دسته بندیاین سه ناحیه و سه رویکرد، ماتریسی 3*3متشکل از نه خانه شکل گرفته و چینش و تبیین پانزده حوزهمطالعات آینده، که همگی به عنوان زیرمجموعه »آینده اندیشی« به شمار می آیند، سامان می یابند.هدف؛ شناخت و شناساندن مبادی و مبانی معرفت شناسی حوزه های مطالعات آینده و واکاوی و آسیبشناسی انحرافات ناشی از این مبادی و مبانی بر این حوزه است. با تبیین ارتباط آینده اندیشی با مدیریتو رهبری، جایگاه آینده اندیشی در ساختارهای سازمانی و سیاسی تعیین می شود. دو نقش آیندهاندیشی)حلقه ی مفقوده ی مدیریت و رهبری(؛ نقش همگراساز و نقش هم راستاساز است. جایگاه آیندهاندیشی در ساختارهای سازمانی و سیاسی، ماوراء مدیریت و قوای سه گانه)مجریه، مقننه و قضاییه( ومادون رهبری است. نهایتاً با تمایز »آینده ی آینده پژوهی« و »پساآینده پژوهی«؛ سیر روند برنامهریزی، آینده پژوهی و پساآینده پژوهی طرح می شود. برنامه ریزی، ماهیتی مدیریتی و کیاسی؛ آیندهپژوهی، ماهیتی اجتماعی و جامعه شناسی و پساآینده پژوهی، از ماهیتی حاکمیتی و سیاسی برخورداراست. هدف غایی آینده پژوهی، آینده ی آینده پژوهی)حلقه ی واسط ما بین آینده پژوهی و پساآیندهپژوهی( و پساآینده پژوهی به ترتیب عبارت است از ساختن جامعه ی آرمانی، جهانی ساختن آن وساختن حکومت آرمانی جهانی.

کلیدواژه ها:

آینده پژوهی ، پساآینده پژوهی ، ساختار سازمانی ، رهبری ، مدیریت