محمدجواد یوسفی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست مشهد
علیرضا راشکی - استاد یار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد
محمد فرزام - دانشیار یار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد
محمدتقی کاشکی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

از جمله اشکال فرسایش بادی که در حضور توام گیاه و فرسایش بادی ایجاد میگردد ، نبکاها می باشند. نبکاها گروهی از اشکال ناهمواری ترسیبی هستند که ایجاد و توسعه آنها متاثر از عوامل گوناگونی است. نبکاها باعث کاهش انتقال ماسههای بادی و رسوب این ماسه ها در پای نبکاها میگردد. واضح است که هر گونه گیاهی تا حد معینی توانایی ترسیب و ایجاد نبکا را دارد و هر گونهی گیاهی که بتواند به طور میانگین میزان بیشتری رسوب را در پای نبکا ایجاد نماید جهت برنامههای کنترل فرسایش بادی از اهمیت بیشتری برخوردار میباشد. در همین راستا این پژوهش با هدف بررسی میزان رسوب ایجاد شده در نبکاهای دو گونهی اسپند (harmala Peganum (و خارشتر (maurorum Alhaji (در منطقه خانگیران سرخس انجام پذیرفت. در مجموع برای هر گونهی گیاهی 40 نبکا بررسی شده و برای هر نبکا ارتفاع رسوب و ارتفاع گیاه اندازهگیری شد. پس بررسی ارتفاع رسوب در نبکاهای دو گونه مشخص گردید که گونهی خارشتر علیرغم داشتن ارتفاع کمتر ارتفاع بیشتری از نبکا را بوجود آورده که دلیل آن را میتوان تراکم بیشتر تاج پوشش این گونه نسبت به گونه اسپند عنوان نمود.

اسپند،خارشتر، نبکا، سرخس