نقش تغییر کاربری اراضی حوضه آبریز نکا در رفتارهای هیدرولوژیکی وژئومورفولوژیکی رودخانه نکا

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: اولین کنفرانس بین المللی مخاطرات طبیعی و بحران های زیست محیطی ایران، راهکارها و چالش ها
  • کد COI اختصاصی: ICINH01_237
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 749
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم قاسم نژاد

دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه فردوسی مشهد

سیدرضا حسین زاده

دانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه فردوسی مشهد

محمد شریفی کیا

دانشیار سنجش از دور، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

این تحقیق در حوضه آبریز نکارود و با هدف تعیین اثر تغییر کاربری اراضی بر روی فراوانی رخدادهای سیلابی رودخانه نکا و تاثیر آن برتغییرات ژئومورفولوژی بستر آن انجام شده است. به این منظور نقشههای کاربری اراضی به روش تفکیک طیفی و به صورت طبقهبندی نظارت شده و روش حداکثر احتمال در سه دوره زمانی1987و2010و2015 با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست و به کمک نرمافزارهای ENVI و GIS ترسیم گردید و برای صحتسنجی نتایج طبقهبندی با کمک GPS چندین نقطه در سطح زمین و نیز بر روی تصویر گوگل ارث بررسی شد. سپس مقادیر تغییر یافته کاربری در هر نوع کاربری محاسبه گردید سپس بین نتایج حاصل از تغییراتکاربری با دادههای دبی پیک رودخانه نکا ارتباط برقرار و نیز نقشه تغییر بستر رودخانه نکا در سه دوره زمانی ترسیم شد و نقش تغییراتکاربری حوضه بر روی فراوانی رخدادهای سیلابی و متعاقب آن تغییر رفتار هیدرولوژیکی و ژئومورفولوژیکی بستر رودخانه نکا تعیین شد. بر اساس نتایج تحول کاربریها در این حوضه ابتدا از جنگل متراکم به جنگل تنک، جنگل تنک به زمین کشاورزی، زمین کشاورزی نیز پس از کاهش پتانسیل رویش، رها شده و به مرتع تبدیل میگردد. کاهش 3% کاربری کشاورزی، افزایش 5/3درصد مراتع و کاهش 5/5درصد سطح جنگ تنک و افزایش 0/4 درصد کاربری سکونتگاه دلیلی بر این ادعا است. به هر حال این تغییر کاربری که در ظاهر به سود مراتع میباشد مراتع به علت کاهش پتانسیل رویش و پوشش ضعیف و نیز با چرای مفرط دام، زمینه مناسب را برای فرسایش خاک، کاهش نفوذ آب وکاهش ذخیره منابع زیرزمینی فراهم میگردد. در نهایت با رخداد بارشهای سنگین در سطح حوضه، سبب جاری شدن رواناب، افزایش رسوب و به راه افتادن سیلاب میگردد که این سیلابها نیز بر رفتار هیدرولوژیکی و ژئومورفولوژیکی رودخانه نکا تاثیر گذاشته و سبب تغییرات بستر نکارود در طی چند سال اخیر شده است

کلیدواژه ها

کاربری اراضی، سیلاب، طبقهبندی نظارت شده، تفکیک طیفی، رودخانه نکا، حوضه آبریز نکا

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.