راضیه سهیلی انارکی - کارشناس ارشد مهندسی شیمی – داروسازی، دانشگاه تهران، تهران، ایران،
بهنام حاتمی فر - کارشناس حسابداری، دانشگاه پیام نور مرکز نجف آباد، نجف آباد، اصفهان، ایران

در این پژوهش تلاش شده تا روش مناسب تولید عصاره خشک گیاه رزماری در میان دستگاه های خشک کن موجود از جمله خشک کن پاششی، خشک کن انجمادی و خشک کن تحت خلاء سینی دار با عنایت به بالا نگه داشتن غلظت فلاونوئید در محصول نهایی و همچنین کاهش هزینه های تولید این فرآورده در مقیاس صنعتی انتخاب شود. از این رو عصاره هیدروالکلی رزماری که در حلال اتانولی با نسبت حجمی 80:20 اتانول به آب تهیه شده بود، پس از تغلیظ شدن در دستگاه روتاری اوپوریتور به منظور خارج کردن تمام اتانول، در خشک کن های نامبرده خشک شد. پارامترهای دستگاهی موثر بر کیفیت نهایی عصاره خشک در هر سه خشک کن تنظیم شده، کیفیت محصول به دست آمده از آنها با اندازه گیری میزان فلاونوئید موجود در عصاره خشک مشخص شد و شرایط بهینه تولید در هر یک از خشک کن ها مشخص گردید. نتایج نشان داد که میزان فلاونوئید موجود در عصاره خشک حاصل از خشک شدن به شیوه انجمادی در مقایسه با خشک کن های پاششی و تحت خلاء سینی دار بیشتر بوده ولی میزان فلاونوئید دو عصاره خشک دیگر نیز در حد قابل قبول برای استفاده در مصارف دارویی می باشد و رطوبت تمامی عصاره های خشک بین 3 تا 7 در صد ارزیابی شد. با مقایسه کیفیت محصول حاصل شده از هر سه خشک کن و اندازه گیری رطوبت عصاره ها، و همچنین برآورد اقتصادی انجام گرفته جهت تعیین هزینه های مالی حاصل از تولید عصاره خشک در هر یک از خشک کن های یاد شده، خشک کن پاششی به عنوان دستگاه مناسب جهت تهیه عصاره خشک گیاه رزماری در مقیاس صنعتی انتخاب شد.

عصاره خشک رزماری، خشک کن پاششی، خشک کن انجمای، خشک کن تحت خلاء سینی دار، فلاونوئید،