اصغر عابدی - اعضای هیات علمی دانشگاه شهرکرد
علی تدین - اعضای هیات علمی دانشگاه شهرکرد
رقیه امینیان - دانشجوی دکترای رشته زراعت دانشگاه شهرکرد

لوبیا از خانواده جبوبات جزو گیاهانی است که توسط انسان درقدیم الایام کشت می شده و هم اکنون سطح زیر کشت این محصول درجهان 27235000هکتارو متوسط عملکرد آن 658 کیلو گرم درهکتارمی باشد. به نظرمتخصصین علم زراعت, پتانسیل عملکرد این محصول تا مرز5 تن درهکتارهم قابل افزایش است.براساس آمارهای موجود, اراضی زیرسطح کشت لوبیادرجهان, 40 درصد مربوط به کشورهای آسیایی و حدود12/26درصد درایران(935هزارهکتار) بعد ازدومحصول نخود (61/46)وعدس (21/24)قراردارد.کشت محصول لوبیادراستان چهارمحال و بختیاری نیزباسطح 6930هکتاروتولید16042تن وعملکرد 2314 کیلوگرم درهکتار ازویژگی خاصی برخوردارمی باشد. برای این منظور, پژوهش حاضرابتدااقدام به بررسی مزیت نسبی فعالیت های اقتصادی استان بااستفاده ازشاخص آشکارشده بالاسا) ( RCA و ضریب مکانی نموده است بطوریکه یافته های تحقیق نشان می دهد دربخش کشاورزی ومخصوصا قسمت زراعت , اشتغال وتولید دارای بالاترین مزیت نسبی است . با توجه به استعدادهای موجوددر منطقه , امکان گسترش کشت این محصول هم دربین زارعین وجود دارد. بهمین منظور, ده رقم ازارقام معمولی لوبیا درشرایط عادی وتنش کمبود آب (دردوحالت رویشی وزایشی) مورد بررسی قرارداده شده تا بهترین رقم راکه ازنظراقتصادی (سطح عملکردواجزاء عملکرد) بهینه است جهت ترویج به زارعین ارایه گردد . نتایج حاصله نشان می دهد که بین ارقام ازنظرکلیه صفات مورد بررسی, اختلاف معنی داری وجوددارد وعکس العمل ارقام مختلف نسبت به تنش کمبود آب متفاوت است. دراین تحقیق بین صفات موردبررسی , صفت عملکردازهمه متنوع تر(ضریب تنوع 82/82) می باشد. میانگین عملکردکلیه ارقام درشرایط بدون تنش, تنش درمرحله رویشی و تنش درمرحله زایشی به ترتیب 3408 , 3004 و 1528 کیلو گرم درهکتار است . ضمنا براساس نتایج بدست آمده , رقم سفید Jules در شرایط بدون تنش (5792کیلوگرم درهکتار)ودرشرایط تنش درمرحله رویشی (4828کیلوگرم درهکتار) و تنش درمرحله زایشی (2812کیلوگرم درهکتار)نسبت به سایر ارقام دارای عملکردنسبتا بالایی می باشد.

اقتصاد, لوبیای معمولی, عملکرد, تنش, رویشی, زایشی