بررسی حیاط مرکزی در خانه های تاریخی (خانه های تاریخی محله سردره شهر دزفول)

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: همایش ملی معماری و شهرسازی بومی ایران
  • کد COI اختصاصی: BOOMCONF01_351
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1313
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه شویلی

دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، گروه معماری، واحد علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

نیکروز مبرهن شفیعی

استادیار و عضو هیت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران

چکیده

الگوی ساخت حیاط مرکزی در خانه های ایرانی الگویی بسیار کهن بوده و به طور قابل توجهی در شهرهای مختلف ایران به کارگرفته شده است. حیاط مرکزی در این خانه ها به عنوان عنصری سازمان دهنده و نظام بخش ایفای نقش می کرده، به صورتیکه سایر فضاهای سکونتی در اطراف این حیاط شکل می گرفته اند. بافت تاریخی شهر دزفول به دلیل شکل اندام واره اش از شکل هندسی منظمی برخوردار نمی باشد. با این وجود، حتی در صورت زاویه دار بودن قطعات تشکیل دهنده بافت، در داخل قطعه فضاها حول حیاطی مستطیل یا مربع شکل قرار می گیرند، که نظم کلی در بافت به وجود می آورد. امروزه این الگو جایگاه پیشین خود را در خانه ها از دست داده است. بنابراین بازشناسی این عنصر با اهمیت، امری ضروری می نماید. در این میان خانه های تاریخی محله سردره نیز از این الگوی کهن بهره می برده اند. در مقاله حاضر به منظور شناخت هر چه بهتر حیاط (میانسرا) در خانه های تاریخی این محله به بررسی خانه هایی که تا کنون در این محله به ثبت ملی رسیده اند، پرداخته ایم. پژوهش حاضر ضمن بررسی حیاط مرکزی خانه های تاریخی این محله، تلاش می کند برای سوالاتی هم چون چگونگی فرم ساختاری حیاط ها، تناسبات حاکم بر این حیاط ها، رون و میزان درصد فضای باز خانه نسبت به کل آن پاسخ هایی بیابد. به این منظور از روش توصیفی – تحلیلی بهره گرفته و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، استفاده از مدارک و گزارش ها و بررسی و تحلیل نقشه ها ی موجود این خانه ها اطلاعات لازم گردآوری شده است.

کلیدواژه ها

حیاط مرکزی (میانسرا)، خانه، دزفول، سردره، تناسبات، رون

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.