مونا لقمان - دانشجوی دکترا شهرسازی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران،ایران
فائزه مهین فر - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان، ایران
سپیده مهرابی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان، ایران

حاصل قر نها تجربه پیشینیان و بزرگان هنر، یادگارهایی است که امروزه از آن با عنوان معماری اسلامی یاد می شود. معماری ای که ریشه و آبشخور ایدئولوژی توحیدی را بازنمایی کرده و در آن ارز شهای مادی و معنوی تجلی یافته است.در این مقاله تجلی وادراک حس معنوی در اماکن مذهبی - مساجد - را بررسی کرده؛ سپس نقش عناصر تاثیر گذار بر معنویت فضای مساجد تبیین کرده و به چگونگی درک این حس اسمانی از فضا می پردازیم به همین خاطر به تعبیر معنویت پرداخته و سپس بارمعنایی که متوجه حس معنویت می شود را برمی شماریم.هدف از این پژوهش بررسی رابطه نماد ها و عناصر کالبدی و تجلی حس معنوی است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و با مطالعه منابع کتابخانه ای و میدانی اطلاعات گردآوری شده، بررسی و تحلیل گردیده است. یافته های این پژوهش نشان میدهد در مساجد در بیان حقایق متعالی از رمز ونماد و انتزاع بهره گرفته شده و این نمادها در ایجاد حس معنوی موثراست.

حس معنویت، اماکن مقدس، نماد ها و عناصر کالبدی، شاخص های ادراکی فضای معنوی