واکاوی دلایل عدم موفقیت شهرهای جدید در ایران

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: همایش ملی معماری و شهرسازی بومی ایران
  • کد COI اختصاصی: BOOMCONF01_083
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 879
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مرتضی رمضانی

کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد

ستایش زینی

کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد

هانی روستایی حسین آبادی

دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شیروان

چکیده

شهرهای جدید به عنوان یک تجربه در نظام شهرنشینی ایران مطرح هستند. شهرهایی که در ابتدا با هدف حل مسایل و مشکلات شهری ایران مطرح شدند ولی باگذشت زمان اغلب آن ها دچار شکست شدند. شهرهای جدید معمولاً با هدف جلوگیری از گسترش بی رویه شهرهای بزرگ و جذب سرریز جمعیت آنها و نیز جلب مهاجرین احتمالی به عنوان موج گیر تأسیس می شوند. در شهرهای جدید فاصله بسیار بیشتر از شهرک با شهر اصلی است و معمولاً خارج از نفوذ شهر هستند. موضوع شهرهای جدید در ایران در حال حاضر یکی از سیاست های اصلی وزارت مسکن در کنار بهسازی و احیای بافت قدیم شهرها به خصوص شهرهای بزرگ و توسعه بیرونی (فیزیکی) شهرهای موجود می باشد که محل بحث بسیاری از کارشناسان اقتصادی، جامعه شناسی، معماران و شهرسازان و... می باشد. دلایل زیادی در توجیه عدم موفقیت شهرهای جدید ایران بیان شده است. از مهم ترین عواملی که بارها در این زمینه مورد اشاره واقع شده، مکانیابی و نحوه مکانگزینی شهرهای جدید است. باتوجه به اینکه نزدیک سه دهه از تجربه ساخت شهرهای جدید پس از انقلاب اسلامی می گذرد، ارزیابی و بازبینی فرآیند مکانگزینی و ساخت شهرهای جدید یکی از الزامات پیشرفت در برنامه ریزی و مدیریت شهری ایران محسوب می شود. عدم موفقیت شهرهای جدید را می توان در عدم برآورد اهداف آنها دانست. شهرهای جدید ایجاد شده در ایران بر اساس فاصله، جمعیت و نوع عملکرد دارای سه نوع الگوی شهرهای جدید مستقل، اقماری و پیوسته می باشند. در این راستا همواره شهرهای جدید با مشکلات عدیده ای مواجه بوده اند، به طوری که این مشکلات باعث شده تا آرمانها و اهداف اصلی ایجاد این شهرها محقق نگردد. مقوله شهرهای جدید یک مسئله ملی است و مسائل ملی را نمی توان با نگرش بخشی حل کرد. حل مسائل ملی نیاز به عزم ملی وخردجمعی دارد. لذا در تحلیل عدم تحقق آرمانها و اهداف شهرهای جدید با تکیه بر روش ای ان پی، قصد داریم تا با ارائه یک رویکرد تصمیم گیری چند معیاره ضمن رتبه بندی علل اصلی این امر به میزان تاثیر این علل در انواع شهرهای جدید نیز بپردازیم. نتایج تحقیق حاکی از این می باشد که از میان شهرهای جدید، شهرهای پیوسته، بیشترین آسیب را از عدم تحقق اهداف ایجاد شهرهای جدید پذیرا بوده اند، شهرهای مستقل و اقماری به ترتیب اولویتهای بعدی را دارند.

کلیدواژه ها

شهرهای جدید، شهر پیوسته، شهر مستقل، شهر اقماری

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.