منوچهر فروتن - استادیار معماری،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد همدان
هادی رضایی - دانشجو، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
سعید غفاری نیکخو - دانشجو، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

نور در فضاهای معنوی نمادی بسیار مهم و پنهان است که در بوجود آوردن عنصر طبیعی ویژه برای هر فضا تاثیر بسزایی دارد که نمادی از عقل الهی و نشانه عالم لایتناهی وفضای معنوی می باشد. معماری و نور به همان اندازه به یکدیگر وابسته اند که جسم و روح. یکی برای زنده بودن و دیگری برای حضور مادی در این جهان به دیگری نیاز دارد و آن هنگام که نور بر جسم فضا جاری می شود هر دو جهان مرئی وجود پیدا می کند. فضای معماری با ادراک بصری ارتباط مستقیم دارد و ادراک بصری نیز از پیام های نوری متأثر است که اعصاب چشم دریافت می کنند. نور و معماری موضوعاتی جدایی ناپذیرند. تنها نور برای معماری اندیشیده نمی شود بلکه معماری نیز همواره در پی یافتن نوعی سازماندهی است که بتواند از نور طبیعی و مصنوعی بهترین استفاده را بکند. کافی است به سنت سازماندهی فضاهای سرپوشیده در اطراف حیاط مرکزی یا به ایجاد فضاهای واسط نیمه روشن نظیر رواق و ایوان توجه کنیم تا ابعاد تأثیر نور را در شکل گیری گونه های ساختمانی درک کنیم.

نور، بناهای مذهبی،مسجد،کلیسا