سیدمحمدرضا فاروقی - کارشناسی ارشدمعماری و عضو هیات علمی دانشگاه گیلان ،دانشکدهمعماری
بابک بادلی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری پردیس دانشگاه گیلان،دانشکده معماری

در دنیای امروز بحث احساس امنیت، حفظ خلوت و فواصل بین انسان ها به یکی از دغدغه های انسان مدرن تبدیل شده است. به طوریکه هر شخص به ترسیم شکل خاصی از خلوت و تعیین فاصله خود با دیگران، برای زندگی فردی و جمعی می پردازد. در این مقاله مروری مباحث پیرامون مفهوم خلوت و فواصل بین انسان ها جمع آوری، مقایسه و مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته است. هدف از این بررسی تشریح مفهوم خلوت و فاصله جهت درک بهتر و سپس پی بردن به اهمیت این مفاهیم در بطن زندگی شخصی افراد می باشد. به همین دلیل نوع جمع آوری مقالات، به صورتی بوده است که از تمامی جنبه ها از جمله معماری، جنبه روانشناختی، جامعه شناختی، پزشکی، دینی روانشناسی و سایر زمینه ها، موضوع خلوت و فاصله مورد بررسی قرار بگیرد. با توجه به اهمیت بحث فاصله و خلوت و تاثیر آن بر زندگی و روابط اجتماعی مدرن در بین انسان ها، در این مقاله با استفاده از مطالعات اسنادی به روش کیفی مشخص شده است که حد و اندازه فواصل می تواند به نوعی تحت تاثیر محیط فرهنگی افراد قرار بگیرد و همچنین اندازه فواصل در فضای شغلی و تاثیر آن بر میزان بازدهی تولیدی و انتخاب کالای مصرفی نقش فراوانی دارد. نتیجه مستخرج از تمامی مقالات این است که اجماع نظری و تعریف واحدی برای مفاهیم خلوت و فاصله وجود ندارد، چراکه جهت تعریف این مفاهیم باید به تمامی عوامل محیطی، روانی، فرهنگی، اجتماعی و دینی در میدان تحقیق توجه کرد. در نتیجه طبق یافته های موجود می توان گفت که مفهوم خلوت و فاصله یک مفهوم نسبی، چند جانبه و وابسته به محیط فرهنگی می باشد که نهایتا یک معمار با ایجاد انعطاف در درک موضوع و شرایط گوناگون استفاده کنندگان ، باید آن را مد نظر داشته باشد.

فاصله، خلوت، معماری نو، روابط اجتماعی، فضای خصوصی