بتول عرب نرمی - استادیار دانشگاه دامغان

براساس تقسیم بندی نظام جامع توسعه ورزش کشور، ورزش به چهار مؤلفه اصلی ورزش تعلیم و تربیتی، ورزش همگانی و تفریحی، ورزش قهرمانی و ورزش حرفهای تقسیم میشود. این چهار مولفه به چهار سطح مشارکت فعال ورزش در جامعه تعبیر شده و با عنوان مولفههای اصلی ورزش نامیده میشوند. هدف این پژوهش بررسی موقعیت زمانی برنامه های ورزشی تلویزیون ایران با رویکرد اولویتبندی مولفه های ورزش در شرایط موجود در تلویزیون ایران است. پس از بررسی لیست برنامه های هر یک از شبکه ها؛ برنامه های ورزشی، زمان پخش برنامه و مدت زمان هر برنامه به مدت یک هفته شبانه روز (168 ساعت) در انواع قالب های گزارش های ورزشی مسابقات لیگ های ورزشی داخلی و خارجی، پخش رویداد های قهرمانی کشوری و ملی، برنامه های گفتگو محور ورزشی، برنامه های آموزشی، مستند ورزشی و اخبار ورزشی و .... ثبت و محاسبه گردید. سپس محتوای هر یک از برنامهها بر اساس جهت گیری و تمرکز بر روی هر یک از مولفههای اصلی ورزش کشور دسته بندی گردید. نتایج نشان داد که اولویت و حجم برنامه های ورزشی در شبکه ورزش و شبکه 3 سیما به ترتیب به ورزش حرفهای، ورزش قهرمانی، ورزش همگانی و ورزش تربیتی اختصاص داده میشود در سایر شبکه های ملی نیز این اولویت بندی وجود دارد و برنامه خاصی مرتبط با سطوح مشارکت اقشار مختلف و به ویژه برنامههایی همسو با استراتژی شبکه (نظیر شبکه سلامت و شبکه کودک) وجود نداشت و به صورت پراکنده برنامه های گفتگو محور ورزشی با تمرکز بر ورزش در سطوح بالا( قهرمانی و حرفه ای) مد نظر بود. از نظر نوع برنامه به ترتیب گزارش ورزشی پخش مسابقات لیگ های منتخب داخلی و خارجی و پس از آن برنامه های گفتگو محور بیشترین حجم زمانی را به خود اختصاص می دادند و از نظر موقعیت نیز برنامه های مرتبط با ورزش حرفه ای با تاکید بر فوتبال در ساعات پربیننده و برنامه های مرتبط با مولفه ورزش همگانی و مشارکت در ورزشدر ساعات عادی و کم بیننده پخش می گردید.

تلویزیون، مولفه های ورزش، موقعیت زمانی