سناریوی ایجاد امنیت در فضا های شهری با استفاده از روش CPTED (با تاکید بر توانمند سازی امنیتی شهرها)

امنیت از مهم ترین مولفه های شهری در مباحث سیاسی شهر بوده و بسیاری از مسائل سیاسی شهر تحت تاثیر فرایند های تامین امنیت تحقق پذیر می گردند . در واقع امنیت درفضاهای شهری یکی از مهمترین شاخصهای کیفیت زندگی و کیفیت فضا محسوب میشود و به رغم اینکه مساله امنیت درهر جامعه یک مقوله پیچیده و دارای ابعاد متنوع ومتعدد اجتماعی، اقتصادی وفرهنگی است، درتامین این نیاز نمی بایست از نقش وتاثیر شهرسازی وعوامل محیطی غافل شد . از این رو یکی از مباحث کاربردی برنامه ریزی شهری در حوزه سیاست شهر را می توان توجه به استراتژهای های طراحی شهری در جهت مقابله با جرم و ناامنی یا نظریه CPTED را نام برد. تئوریCPTED که مخفف crime prevention through environmental design است، به معنای پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی تلاش می کند تا با استفاده از روش های طراحی مناسب فضا ها ی زندگی شهروندان را در ابعاد خرد تا کلان آز واحد های مسکونی و تجاری تا ملاحظات طراحی فضاهای عمومی باز و بسته ی شهری ایمن سازی نموده و احتمال بروز ناامنی و ارتکاب یه جرایم را به حدافل برساند با استفاده از این نظریه می توان به جای کاربرد تکنیک های صلبی مقابله با نا امنی در فضاهای شهری همچون استفاده از سیستم های پلیسی به روش های ایجابی مبتنی بر طراحی تخصصی پرداخته و میزان ارتکاب به جرایم را به طور نامحسوس به حداقل ممکنه رساند. رویکرد CPTED در طراحی و برنامهریزی محیط و منظر شهری ، در تلاش است تا با رعایت استانداردهای ویژه ای در ساخت و سیمای محیط کالبدی، به ارتقا ایمنی در شهردست یافته و از این راه به احساس امنیت ساکنین شهر کمک نماید. ایجاد امنیت از طریق طراحی محیطی (CPTED)برای اولین بار توسط شهر ساز معروف آمریکایی جین جیکوبز عنوان شد و سپس با ایده های مربوط به طراحی فضاهای قابل دفاع و شیوه های برخورد طراحی فضاها با ایده پیشگیری از جرم در آنها گسترش یافت. استراتژی CPTED در ارتباط با طراحی در جهت کاهش جرم شامل اصولی بنیادین است که عبارتند از : تعیین قلمرو، افزایش امکان نظارت و مراقبت طبیعی ، روشنایی ،منظرسازی ، امنیت فیزیکی، کنترل دسترسی، پشتیبانی فعالیت ، نگه داری که بدون دانستن آن ها نمی توان از این تکنیک استفاده نمود لذا جهت ادراک صحیح از روش کاربردی این تکنیک باید با این اصول و روش اعمال آن در کشور های دیگر آشنا شد . در مقاله حاضر به ویژگی های و روش های کاربرد ی آن در ایجاد امنیت شهری پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

امنیت شهری ، طراحی محیطی ، روش CPTED ، فضا های شهری ، پیشگری از جرم ، محیط مقابله با جرم