علی یحیائی - محقق و پژوهشگر تاریخ ایران
علی اکبر کجباف - استادیار دانشگاه اصفهان
فریدون اللهیاری - دانشیار دانشگاه اصفهان

آل بویه از دیلمیان سرزمین دیلم (خاص) بودند. اما چون شرایط اقتصادی این منطقه چندان مطلوب نبود، ناچار به مانند نیاکان خود و به واسطهٔ مهارتهای نظامی متأثر از شرایط جغرافیایی زادگاه خود، در لباس پیاده نظام به حکومت های گوناگونی همچون علویان طبرستان زیاریان (در سال های ۲۵۰ [YY( پیوستند و بخش مهمی از ساختار نظامی و سیاسی حکومت آنها را شکل دادند. این فرایند نقش مهمی در آشنایی دیلمیان با فضاهای جدیدتر داشت و در نهایت سبب شد حکومت آل بویه پی افکنده شود. تجربهٔ سالها خدمت در دربار حکومت های پیش گفته به رفتار نسبتاً هوشمندانه تر برخی از امیران آل بویه با عوامل انسانی د خیل در عرصهٔ اقتصاد و استفادهٔ بهتر از توانمندیهای طبیعی و اداری در قلمرو نسبتاً گستردهٔ آنان انجامید که در حدود پنجاه سال رو به افزایش بود. دستیابی به سرزمینها و منابع جدید ساختار اقتصادی آل بویه بر سه مؤلفهٔ کشاورزی، صنعت و بازرگانی استوار شود و پشتوانه دوام حکومت آنان گردد.

آل بویه، دیلم، دیلمیان، علویان طبرستان