حسین معصوم بیگی - دکتری، مرکز تحقیقات بهداشت نظامی، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران- نویسنده مسئول
قاسم هوشیاری - کارشناس ارشد، بهداشت نظامی، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران
کاظم خلج - مربی، اپیدمیولوژی، گروه پایدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران

مقدمه: مدیریت بهینه انواع پسماندهای مراکز بهداشتی به دلیل نقش عمده آن در انتشار عوامل بیماری زا و تهدید سلامت انسان و محیط زیست از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت مدیریت و کمیت و آنالیز فیزیکی پسماندهای مراکز بهداشتی درمانی منتخب یکی از نیروهای نظامی انجام گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، وضعیت مدیریت پسماندها با استفاده از چک لیست محقق ساخته که روایی و پایایی آن سنجیده شده، تعیین گردید. کمیت پسماندها با توزین و انالیز فیزیکی به کمک نیروهای آموزش دیده انجام شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS16 و آزمون t-test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: وضعیت مدیریت پسماندهای شبه خانگی، عفونی، دندانپزشکی و تیز و برنده درمانگاه A در وضعیت غیرقابل قبول و در درمانگاه B به ترتیب متوسط، ضعیف، غیرقابل قبول و خوب ارزیابی شدند. در مراکز فوق به ترتیب میانگین سرنه کل پسماندها 24/99g/day و 28/97، سرانه پسماندهای تیز و برنده 1/89g/day و 2/17 و سرانه پسماندهای دندانپزشکی 149/58g/day و 159/09 به دست آمد. در بین موارد فوق فقط اختلاف میانگین سرانه پسماندهای تیز و برنده بین دو درمانگاه معنی دار بود (P<0/05). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، وضعیت مدیریت پسماندهای مرکز بهداشتی درمانی منتخب در حد مطلوب نبود. ارتقاء سلامت کارکنان و بهبود وضعیت بهداشتی این درمانگاه ها مستلزم آموزش کارکنان و توجه جدی به مدیریت بهینه انواع پسماندها و رعایت مقررات بهداشتی و حمایت مسئولین است.

مدیریت پسماند، مراکز بهداشتی درمانی، پسماند عقونی، سرانه تولید، پسماند، مراکز نظامی، پسماند تیز و برنده