محمد رضایی - استادیار گروه مطالعات فرهنگی دانشگاه علم و فرهنگ
عباس کاظمی - استادیار گروه ارتباطات دانشگاه تهران

مطالعه فرایند بازنمایی در رسانه ها از حوزه های مهم پژوهشی در مطالعات فرهنگی است. مادر این مقاله، تحت تأثیر رویکرد برساخت گرایانه بازنمایی استوارت هال، اشکال بازنماییرسان های قومیت را در مجموعه های تلویزیونی ایرانی بررسی می کنیم. برای این منظور، دومجموعه «اگه بابام زنده بود» و «آهوی ماه نهم» را به شیو های کیفی تحلیل کرده ایم. پرسش اساسی ما حول عدالت بازنمایی قومیتی در شبکه های تلویزیون سامان یافته است. همچنین به نقد درونی براساس مقایسه اشکال بازنمایی قومیت ها، براساس مصوبات «اهداف، محورها و اولویت ها و سیاست های تولید، تأمین و پخش» توجه کردیم. بر اساس نتایج، می توان داوری کرد که نمایش قومیت به نوعی رویه نابرابر و ناعادلانه در ترسیم گروه هاییاز جامعه دلالت دارد. این نحوه مواجهه با نقش های قومیت، وضعیت مبهمی را به وجودمی آورد که همه قومیت ها و اقلیت های جامعه را در قالب نقشی غیر جدی (حاشیه ای) و گاهمنفی در معرض دید همگان قرار می دهد. در حاشیه بودن، حالات اظهاری و اشکال بیانیبازیگران قومیتی را محدود می کند و قیودی مضاعف پیش پای سوژه های اقلیت می نهد؛سوژه هایی به منزله کسانی که در حوزه عمومی سخن می گویند.

قومیت، بازنمایی، سیاست فرهنگی، در حاشیه بودن، اقلیت فرهنگی