حسین مزاری مقدم - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه نیشابور
محمد حسین رضایی

نقاشی بر روی صخره را شاید بتوان نخستین نشانه تجلی هنر مردمان پیش از تاریخ دانست. جایی که هنوز هیچ وسیله ای برای نقش آنچه در ذهن انسان ها می گذشت وجود نداشت، انسان از سنگ سخت برای ارائه هنر خود استفاده نمود. روستای شلگرد در فاصله حدودا هفت کیلومتری جنوب غربی شهرستان مشهد و در محور مشهد به سمت منطقه خلج واقع شده است. در داخل دره نسبتا کم عمقی (که در فصول بارانی در داخل این مسیر آب جاری است) که محور ارتباطی از جاده اصلی به این روستا است، در نقاط مختلف آن، سنگ نگاره های فراوانی به چشم می خورد که گاهی این سنگ نگاره ها بصورت تکی و گاهی نیز بصورت تابلویی است که با نقوش مختلف نقاشی شده است. وجود رودخانه ای که در آن دوران منبع آبی قابل اتکایی بوده و شرایط محیطی و زیست بوم جانوری و گیاهی منطقه، امکان استقرارهای حداقل موقتی قابل قبولی را برای فصول غیر سرد سال در این منطقه داشته است.در این مقاله تلاش شده تا از میان این سنگ نگاره ها، یکی از تابلوهای صخره ای که تعداد حدود شصت نقش را در خود جای داده است و تقریبا در فاصله دویست متری روستا و در راستای محور ارتباطی روستا است، معرفی گردد. البته هنوز کاربرد این نقوش در زندگی مردمان دوران خود چندان مشخص نیست که آیا تنها جنبه هنری داشته و یا کاربرد دیگری نیز داشته اند؟ باتوجه به نقوش بکار رفته در این نگاره ها و ابزارهای حکاکی منطقه، شاید بتوان قدمت این سنگ نگاره ها را تا حدودی مشخص کرد.جمع آوری داده ها در این مقاله بصورت پیمایش منطقه و عکاسی از سنگ نگاره ها بوده و سپس به وسیله نرم افزارهای Photoshop و Autocad ، نقوش طراحی و ارائه گردیده است.

سنگ نگاره، روستای شلگرد، نقاشی صخره ای، شکار