محمد حسین رضایی - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه نیشابور
صابر سلیمانی - دانشجوی کارشناسی باستان شناسی دانشگاه نیشابور

شهرستان نیشابور در شمال شرق ایران واقع شده است. این شهرستان، از سمت شمال به رشته کوه بینالود و شهرستان قوچان, از مغرب به شهرستان اسفراین و شهرستان سبزوار, از جنوب به شهرستان کاشمر و تربت حیدریه و از شرق به شهرستان مشهد محدود است. شهرستان نیشابور به لحاظ دارا بودن دشت های حاصلخیز و منابع هیدرولوژیکی فراوان، زمینه ساز شکل گیری استقرارهای انسانی در دوره های مختلف شده است. سنگ نگاره های بیشیکلیک در 03 کیلومتری جاده نیشابور کاشمر )در 6 کیلومتری جنوب شرقی روستای کلاته حسن آباد( قرار دارد که راه دسترسی به آن از طریق جاده خاکی است، که از روستای مذکور می گذرد. روی بدنه صاف تخته سنگ بزرگ نقوشی با تکنیک کوبش و کنده حک شده است. عمق و رنگ نقش ها حتی آنهایی که در یک صحنه قرار دارند با یکدیگر متفاوت بوده، بدین صورت که عمق برخی به مرور زمان و تأثیر عوامل طبیعی به قدری فرسایش یافته که تقریبا با صخره همسطح گردیده و به همین دلیل به راحتی قابل رؤیت نیستند. نقوش سنگ نگاره ها شامل نقوش مسبک حیوانات از قبیل، سگ سانان و همینطور یک نقش انسان سوار بر اسب، بز کوهی با شاخهایی بزرگ به عقب برگشته و اغراق آمیز، که اغلب نقوش سنگ نگاره بیشیکلیک به این حیوان تعلق دارد. متاستفانه سنگ نگاره ها (هنرهای صخره ای) با وجود کثرت در سراسر ایران کمتر مورد معرفی، پژوهش وبررسی های دقیق قرار گرفته اند و این چالش در مورد شمال شرق ایران )خراسان( به عنوان منطقه فقیر در زمینه ی پژوهش های باستان شناسی،عمیق تر نیز می شود. این مسائل از یک سو و وضعیت نامناسب سنگ نگاره ی بی شیکلیک از سویی دیگر, ما را برآن داشت تا این اثر ارزشمند رابررسی و معرفی کنیم.

سنگ نگاره، بیشیکلیک، نقوش حیوانی، نیشابور